سید علی محمد سجادی - استاد بازنشسته دانشگاه شهیدبهشتی تهران و عضو هیئت علمی مدعو دانشگاه آزاد اسلامی رودهن
مهدی ماحوزی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی رودهن
مجیر مددی - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی رودهن

یکی از روی دادهایی که در کتاب تاریخ بیهقی، پرسش هایی را برای خواننده کنجکاو پدید می آورد مرگ بونصر مشکان، رئیس دیوان رسالت در دوران سلطنت مسعود غزنوی است. در منابع مختلف تاریخی و ادبی، به طور صریح به دلیل اصلی مرگ بونصر مشکان اشاره ای نشده است. برخی مرگ او را ناشی از توطئه سلطان مسعود علیه او می دانند. هر چند بیهقی با روایت های مختلفی درباره مرگ استاد خویش روبه روست اما از بیان نظر خود در این زمینه سر باز می زند. به راستی مرگ بونصر مشکان چگونه رخ داده است؟ آیا او قربانی توطئه مسعود غزنوی و اطرافیان او گشته است؟ یا عوامل دیگری او را به سوی دره عمیق مرگ سوق داده است؟ نگارنده در این مقاله در پی آن است تا عواملی را که موجب مرگ بونصر مشکان شده است، تحلیل و بررسی کند. نتیجه بیانگر این است که علت مرگ بونصر بیش از آنکه طبیعی باشد، مرگ اجتماعی و گفتمانی بوده است. البته ناگفته پیداست که این مقاله تنها آغازی در بررسی یک روی داد تاریخی است که قطعا این جست وجو در این گفتار به پایان نمی رسد.

بونصر مشکان, مسعود غزنوی, مرگ, تاریخ بیهقی