اثر شیره نارگیل در رقیق کننده بر ماندگاری اسپرم قوچ در شرایط سرد

      ذخیره سازی طولانی مدت اسپرم مایع موجب تغییر در ساختارهای ریخت­شناسی و عملکردی اسپرم می شود. این مطالعه جهت تعیین اثر سطوح مختلف شیره نارگیل در رقیق ­کننده­ اسپرم قوچ بر فراسنجه­ های کیفی اسپرم پس از نگهداری در شرایط سرد انجام گرفت. از تعداد سه راس قوچ نژاد لری، با واژن مصنوعی، دو بار در هفته اسپرم­ گیری شد. بعد از جمع آوری و ارزیابی اولیه نمونه ها، انزا­ل های منتخب، با هم مخلوط شده و به شش قسمت­ مساوی تقسیم شدند و هر قسمت به نسبت یک به ۲۰، با رقیق­ کننده ­های مختلف، رقیق شدند. شش رقیق­ کننده با اضافه کردن سطوح مختلف شیره نارگیل (۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد (حجم/ حجم) و زرده تخم مرغ (۱۵ درصد (حجم/حجم)) به رقیق کننده بر پایه تریس، آماده شدند. سپس نمونه­ ها، در دمای پنج درجه سانتی گراد برای مدت ۷۲ ساعت نگهداری شدند. نمونه ­ها در زمان های صفر، ۳، ۶، ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت از لحاظ فراسنجه های حرکتی (سامانه آنالیز کامپیوتری)، زنده ­مانی (رنگ آمیزی ائوزین نیگروزین)، ریخت­ شناسی (محلول هانکوک)، یکپارچگی غشا (روش هاس)، میزان پراکسیداسیون لیپیدها و نرخ قطعه قطعه شدن DNA اسپرم، مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد و داده­ ها با استفاده از نرم افزار آماریSAS، آنالیز شدند. نتایج نشان داد که رقیق­ کننده­ های حاوی شیره نارگیل، از نظر برخی فراسنجه­ های حرکتی شامل VSL،ALH ,VAP ,VCL  با رقیق­ کننده حاوی زرده تخم  مرغ، تفاوت معنی­ داری نداشتند (۰/۰۵p≥). اما از نظر جنبایی کل و پیش­رونده اسپرم، Lin، STR و BCF، نسبت به رقیق ­کننده حاوی زرده، به طور معنی ­داری، کمتر بودند (۰۵/۰p<). فراسنجه ­های زنده­ مانی، فعالیت غشای سلول و درصد اسپرم هنجار در همه تیمارها مشابه بود (۰/۰۵p≥). همچنین، میزان پراکسیداسیون لیپیدها و درصد اسپرم­ های با DNA آسیب دیده، تحت تاثیر نوع رقیق­ کننده قرار نگرفت. در کل، استفاده از شیره نارگیل در رقیق­ کننده اسپرم قوچ، نتوانست فراسنجه­ های حرکتی اسپرم را در حد زرده حفظ نماید و جایگزین مناسبی برای زرده در رقیق­ کننده اسپرم قوچ نبود.

Keywords:

Artificial insemination , Motility parameters , Semen preservation , Sperm collection , اسپرم گیری , تلقیح مصنوعی , فراسنجه های حرکتی , نگهداری منی