شکوفه غلامی - دانشجوی دکتری زراعت ، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران
مجید امینی دهقی - دانشیار و هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران
علیرضا رضازاده - استادیار و عضو هیئت علمی گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

پرایمینگ بذر روشی موثر جهت افزایش عملکرد بذر و بهبود تحمل محصولات زراعی نسبت به تنش های غیر زیستی بویژه خشکی می باشد. به منظور بررسی غلظت های مختلف سلنیوم (Na۲SeO۳) در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت فاکتوریل با ۵ سطح پرایمینگ با سلنیوم از منبع سلنیت سدیم (۰.۵، ۱.۵، ۳، ۴.۵ و ۶ میلی گرم در لیتر)، و دو سطح هیدروپرایمینگ و بدون پرایمینگ و سه سطح تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول (PEG) (۰.۴، ۰.۸ و ۱.۲ مگاپاسگال) با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد در سال ۱۳۹۸ انجام گرفت. نتایج نشان داد که پرایم با سلنیوم و اعمال تنش خشکی اثر معنی داری بر اکثر صفات جوانه زنی و رنگیزه های فتوسنتزی، میزان پرولین و آنزیم کاتالاز داشت. پرایم با سلنیوم در غلظت مناسب آن منجر به ظهور سریعتر گیاهچه در شرایط تش خشکی شد ولی با افزایش غلظت سلنیوم و همچنین افزایش سطوح تنش خشکی اثر بازدارنده ای را نشان داد. پیش تیمار با سلنیوم در غلظت ۳ میلی گرم در لیتر بیشترین درصد جوانه زنی (۹۴%)را با افزایشی ۵۸ درصدی نسبت به تیمار عدم پرایمینگ و تنش شدید نشان داد. همچنین گیاهچه های که با سلنیوم پرایم شده بودند رنگیزه ی فتوسنتزی بیشتری را نسبت به عدم پرایمینگ و هیدورپرایم در شرایط تنش داشتند. بیشترین میزان پرولین و کاتالاز را در شرایط تنش شدید به ترتیب با غلظت ۰.۵ و ۱.۵ میلی گرم در لیتر مشاهده شد. بنابراین جهت بهبود جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه کینوا می توان با پرایمینگ بذر با استفاده از سلنیوم به نتیجه بهتری رسید.

آنزیم کاتالاز, پرایمینگ با سلنیوم, تنش خشکی, درصد جوانه زنی, کلروفیل