سید علی اکبر هدایتی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
طاهره باقری - موسسه تحقیقات
مهسا یازرلو - گرگان

فلس ماهیان معمولا به عنوان یک ابزار ساده، اما موثر برای مطالعه شرایط زندگی ماهی مورد استفاده قرار میگیرد. فلسها نه تنها نشان دهنده تغییرات متابولیکی بدن ماهی میباشند بلکه منعکس کننده شرایط اکولوژیکی زیستگاه ماهیان نیز هستند. در تحقیق حاضر به بررسی روش ها و ابزارهای مطالعه ساختارها و بررسی ریز ساختارهای سطحی فلس، ساختارهای اکوفیزیولوژیکی فلس ها و تنوع گونه ای فلس ها در ماهیان غضروفی، مار ماهیان و گربه ماهیان پرداخته شده است. در مجموع مشخص شد که فلس ها در سفره ماهیان و سپر ماهیان مشخصا تنها به صورت چند ردیف دندانک های بزرگ بر روی بدن ماهی یافت می شوند و گاهی اوقات تغییر شکل می یابند و به صورت خار در می آیند. یک فلس پلاکوئید مشخصا شامل یک صفحه قاعده ای پهن و مستطیلی است که در لایه بالایی درم فرورفته و یک نوک تیز یا خار که به سمت عقب از سطح اپیدرم به بیرون زده است. اگر چه برخی از مار ماهیان دارای فلس مشخصی نیستند ولی در بسیاری از مارماهیان فلس های سیکلوئید کوچک و بیضوی وجود دارد که بر روی پوست قرار میگیرد. گربه ماهیان عموما فلس واضح و یکنواخت ندارند و بدن آنها اغلب برهنه است که در بعضی از گونه ها پوست از مخاط پوشیده شده و در تنفس جلدی و در برخی پوست با صفحات استخوانی موسوم به اسکیوت پوشانده شده است. در نهایت از بین گروههای مورد بررسی، به جز گربه ماهیان وجود ساختار واضح و پوستی فلس در همگی تایید شد.

آبزی, تنوع زیستی, پوست, فیزیولوژی, فلس