مجید کریمیان کلیشادرخی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
علیرضا کوچکی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
مهدی نصیری محلاتی - گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.

این تحقیق به منظور بررسی­ تاثیر روش های مدیریتی بر جمعیت کرم های خاکی، ذی­توده و تنفس میکروبی خاک در بوم­نظام­های کشاورزی در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در سطح مزارع شهرستان های استان اصفهان انجام گرفت. ابتدا در هر یک از ۲۳ شهرستان استان اصفهان، شش مزرعه انتخاب و به منظور گروه بندی مزارع مورد مطالعه، پرسشنامه ای تنظیم و از طریق مراجعه به زارعین تکمیل گردید. سپس بر اساس اطلاعات پرسشنامه ها، مزارع به سه گروه (مزارع کم نهاده، متوسط نهاده و پرنهاده) طبقه بندی شد. در هر شهرستان دو مزرعه از هر گروه نهاده انتخاب و مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که جمعیت کرم های خاکی، ذی توده و تنفس میکروبی خاک مزارع مورد مطالعه تحت تاثیر روش های مدیریت زراعی، روش های خاک ورزی و کاربرد میزان و نوع نهاده­های مصرفی قرار گرفت. خاک مزارع کم نهاده دارای بالاترین مقدار تنفس (۵/۳۰ میلی گرم دی اکسیدکربن در کیلوگرم خاک) و بیشترین ذی توده میکروبی (۳۸۰ میکروگرم در کیلوگرم خاک) و بیشترین جمعیت کرم خاکی (سه عدد در هر کیلوگرم خاک) در نظام های زراعی کم نهاده بود. درحالی که مقدار تنفس، ذی­توده میکروبی و تعداد کرم خاکی در نظام های زراعی پر نهاده کمترین مقدار (به ترتیب ۵/۱۸ میلی گرم دی اکسیدکربن، ۱۹۵ میکروگرم و صفر در هر کیلوگرم خاک) بود.

خاک ورزی, کم نهاده, نظام زراعی