بررسی ارتباط آناتومیک کبد و معده از دیدگاه طب سنتی ایران و طب نوین

سابقه و هدف: از دیدگاه طب سنتی ایران، بدن انسان سیستمی یکپارچه با اعضای مرتبط با هم است که بیماری یا سلامت هرکدام از آنها برهم اثر می گذارد. ممکن است عامل ایجاد بیماری یک عضو، در عضو دیگری باشد که به آن، عضو مشارک و بیماری را مشارکتی گویند؛ ازطرفی درمان عضو مشارک موجب بهبودی عضو بیمار می شود. هدف این مطالعه، بررسی ارتباط آناتومیک بین کبد و معده می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه مروری کتابخانه ای، فصل تشریح کبد و معده از کتاب های معتبر طب سنتی ایران مانند «قانون در طب» و «تشریح الابدان منصوری» بررسی و با مطالب کتاب های آناتومی طب نوین مثل «آناتومی گری» و اطلس های آناتومی مقایسه شد. مقالات موجود در پایگاه های داده ای الکترونیک نیز بررسی شد. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات، وجوه مشترک و تفاوت ها بین دو دیدگاه طب سنتی ایران و نوین مشخص شد. یافته ها: ارتباط آناتومیک کبد و معده در دو دیدگاه طبی، در چهار محور ارتباط عصبی (غشاء، عصب حسی، تاندون)، عروقی (شریان کبدی، وریدهای ماساریقا و باب)، مجاورتی (مجاورت کبد با معده) و ارتباط به واسطه عضو سوم (کیسه صفرا) مشاهده و تطبیق داده شد. نتیجه گیری: تطابق واضح ارتباط آناتومیک کبد و معده در دو دیدگاه بیانگر دانش حکیمان طب سنتی ایران از علم تشریح است، همچنین بررسی منابع عظیم علمی طب سنتی ایران نشان می دهد مبنای کتاب های آناتومی نوین، مطالبی است که از هزاران سال قبل به دست دانشمندان امروز رسیده است.

Keywords:

Liver , Stomach , Traditional Medicine , Persian Medicine , کبد , معده , طب سنتی , طب ایرانی