آموزه های اخلاق حرفه ای در کتاب المعالجات البقراطیه

سابقه و هدف: اخلاق حرفه ای از موضوعاتی است که در سال های اخیر به طور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته است. با این حال در آثار طبی کهن ایران، منابع ارزشمندی در این زمینه وجود دارد که مورد غفلت واقع شده است. در این مقاله سعی بر آن است که برخی کدهای اخلاقی در کتاب المعالجات البقراطیه ابوالحسن طبری، حکیم قرن ۴ هجری مورد بررسی قرار گیرد. مواد و روش ها: این پژوهش به روش مروری- تحلیلی و با رویکرد توصیفی انجام شده و در آن به بررسی نکات اخلاقی مطرح شده در کتاب معالجات ابوالحسن طبری می پردازد. که به خصوص در مورد ارائه شیوه درمانی، تجربیات بالینی و نسخه های داروئی آموزه های اخلاق حرفه ای مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: معالجات بقراطیه، تالیف ابوالحسن طبری، حکیم قرن چهارم هجری، دارای برخی شیوه های درمانی، تجربیات بالینی و نسخه های دارویی ارزشمند است. نکته قابل توجه در این کتاب، تاکید نویسنده به لزوم رعایت مسائل اخلاقی و حقوقی از جانب پزشک و خدمت به بیمار توسط اوست؛ ضمن آنکه یک فصل از کتاب به طور کامل به این موضوع اختصاص یافته که برخی اصول اخلاقی، ارزش ها و رفتارهای حرفه ای ارائه شده در آن منطبق با اخلاق پزشکی نوین است. نتیجه گیری: رعایت اخلاق حرفه ای در پزشکی موضوع مهمی است که از زمان های کهن تا کنون در تمدن های بزرگ مطرح بوده است. در منابع طب کهن تمدن ایرانی و اسلامی نیز به این نکات به تفصیل پرداخته شده است. یکی از آثار مهم، کتاب معالجات بقراطیه است که با نگاهی جامع به ابعاد مختلف اخلاق حرفه ای و لزوم پایبندی پزشکان به آن به خصوص در فصل سی و پنجم کتاب پرداخته است. نکات آموزنده و کاربردی مطرح شده در این کتاب می تواند علاوه بر تاثیرگذاری در عملکرد پزشکان، بر شناخت و آگاهی ایشان از پیشینه اخلاق حرفه ای در تمدن ایران و اسلام مفید واقع شود.

Keywords:

Professional ethics , al-Mu'alajat al-Buqratiyya , Abul-Hasan al-Tabari , اخلاق حرفه ای , معالجات بقراطیه , ابوالحسن طبری