عطا تکه - استادیار، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی شمس گنبد، ایران
اسداله منتظروظیفه - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی شمس گنبد، ایران
بهروز حاجی قادری - کارشناس ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول، ایران

هدف: ریسک های تجاری ناشی از الگوی کسب و کار و محیط عملیاتی، عامل مهمی در تعیین سررسیدبدهی است. یک مشخصه اصلی که استانداردگذاران، محققان و متخصصان در ارزیابی ریسک ذاتی جریان های نقدی فعلی وآتی شرکت نمایان می سازند، اثرات تمرکز مشتری است. این مطالعه به بررسی تاثیر ریسک تمرکز مشتری بر هزینه بدهی می پردازد.روش تحقیق: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی است و با توجه به اینکه روابط بین متغیرها را بررسی می نماید از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. ۱۰۰ شرکت به روش نمونه گیری حذف سیستماتیک در بازه زمانی سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: نتایج مطالعه پس از بررسی پیش فرض های مناسب رگرسیون خطی و آزمون مانایی متغیرهای تحقیق و با استفاده از اثرات ثابت نشان داد که کاهش ریسک تمرکز مشتری با وجود تمرکز بالا در مشتریان شرکت، هزینه بدهی را کاهش میدهد.نتیجه گیری: با توجه به اینکه سطح تمرکز بر مشتری، عملکرد عملیاتی شرکت، ریسک جریان وجوه نقد و سیاست های مالی شرکت را تحت تاثیر قرار میدهد، انتظار می رود که تمرکز مشتری وسعت دستکاری اقلام درآمدی شرکت را تحت تاثیر قرار دهد. به طور خاص، تمرکز مشتری شرکت منجر به تقاضا برای نگهداشت وجه نقد بیشتر، نوسان مالی کمتر و سود بالاتر می گردد. شرکت ها به دلیل ریسک تجاری بالای از دست دادن مشتریان عمده، نیازمند نگهداری وجوه نقد اضافی هستند. شرکت ها می توانند وجوه نقد اضافی خود را از طریق ابزارهای مختلف همچون انتشار بدهی )با سررسید بلندمدت تر) و تامین مالی بیرونی، عدم پرداخت سود سهام و کاهش اقلام تعهدی اختیاری و واقعی افزا یش دهند. بنابراین می توان گفت شرکتها در استفاده از بدهی و ابزارها ی دیگر برای افزایش وجه نقد، نوعی وابستگی به هزینه برای به کارگیری هر روش دارند و به دنبال منابع مالی با شرایط قراردادی ساده تر و سررسید بدهی بالاتر هستند. شرکت های با تمرکز مشتری زیاد، احتمال بالاتری را برای جلب اعتماد تامین کنندگان منابع مالی خارجی دارد و از این رو شرکت های با تمرکز مشتری بالاتر، بیشتر به دنبال انتشار بدهی با سررسید بالاتر هستند.

ریسک تمرکز مشتری، هزینه بدهی، بورس اوراق بهادار