حامد نجفی طولارودی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایرا ن
زهرا فتوره چی - دانشیار، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران
عبدالرحیم هاشمی - استادیار، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایرا ن

امروزه رشد و توسعه اقتصادی در همه کشورها با اینکه اهداف مثبت و سازنده ای نمایان می شود، اما دارای اثرات منفی بر دیگر بخش ها و حوزه ها از جمله محیط زیست می باشد. در سال های گذشته موضوعی که توجه زیادی را به خود معطوف کرده است، بحث اثرات جانبی منفی جهانی سازی و آزادسازی تجاری و تاثیرات آن بر تخریب محیط زیست است که ارائه و کشف فرضیه پناهگاه آلودگی، نقش بزرگ تجارت و آزادسازی تجاری در انتقال آلاینده ها و به تبع آن تخریبات محیط زیست را آشکارتر ساخته است. از طرفی تقاضای انرژی و توسعه اقتصادی به دلیل نیاز به برآورده کردن نیازهای اساسی انسانی و بهره وری در حال افزایش است. با این حال، تلاش برای پاسخگویی به تقاضای جهانی انرژی منجر به استفاده از منابع انرژی غیردوستانه زیست محیطی شده است که بر تخریب محیط زیست اثرگذار بوده است. هدف از این پژوهش تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در انرژی های تجدیدپذیر - ناپذیر بر تخریبات محیط زیست با بررسی فرضیه پناهگاه آلودگی در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در طی سال های ۱۹۹۰-۲۰۱۹ پرداخته شده است. به این منظور از آزمون PMG ARDL برای بدست آوردن روابط بلندمدت و کوتاه مدت بین متغیرهای پژوهش و همچنین آزمون علیت گرنجر برای بررسی رابطه علیت بین متغیرها با استفاده از داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج تخمین ما و همچنین برخی از اشارات برای رسیدن به اهداف کربنی در کشورهای عضو سازمان همکاری های اقتصادی را نشان می دهد. افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش انرژی های تجدیدناپذیر و رشد اقتصادی همراه با میزان تحصیلات و اندازه جمعیت، از فرضیه پناهگاه آلودگی حمایت می کند اما سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش انرژی های تجدیدپذیر در کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی فرضیه هاله آلودگی را رد نمود.

تخریبات محیط زیست، سرمایه گذرای مستقیم خارجی، انرژی های تجدیدپذیر - ناپذیر