مجید عاشوری - گروه زراعت، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

این تحقیق به صورت طرح اسپلیت پلات (کرت-های یک بار خرد شده) در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی تراکم بوته در چهار سطح: ۱۰۰ بوته در متر مربع (۱۰۱۰ سانتی متر)، ۲۵ بوته در متر مربع (۲۰۲۰ سانتی متر)، ۱۶ بوته در متر مربع (۲۵۲۵ سانتی متر) و ۱۱ بوته در متر مربع (۳۰۳۰ سانتی متر) و عامل فرعی مقدار نیتروژن در چهار سطح، صفر، ۴۰، ۸۰، ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تعداد پنجه بارور در متر مربع، تعداد دانه در پانیکول، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت تحت تاثیر تراکم بوته، سطوح کود نیتروژن و بر همکنش معنی دار تراکم بوته و سطوح مختلف کود نیتروژن قرار گرفت. بیشترین شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول برنج در تیمار ۱۰۰ بوته در متر مربع (فاصله کاشت ۱۰۱۰ سانتی متر) مشاهده شد. شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول، برنج در تیمارهای مقادیر بالای نیتروژن نسبت به تیمارهای نیتروژن پایین بیشتر بود. بیشترین عملکرد دانه در تیمار ۲۵ بوته در متر مربع (فاصله کاشت ۲۰۲۰ سانتی متر) و مصرف ۸۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن با ۶۸۳۳ کیلوگرم و کمترین عملکرد دانه در تیمار ۱۱ بوته در متر مربع (با فاصله کاشت ۳۰۳۰ سانتی متر) و عدم استفاده از کود نیتروژن به میزان ۴۷۸۰ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. نتایج نشان داد که مصرف کود نیتروژن ۸۰ کیلوگرم در هکتار در مقایسه با عدم مصرف کود نیتروژن به میزان ۴۳ درصد عملکرد دانه را افزایش داد.

برنج, تراکم کاشت, عملکرد, نیتروژن