حامد ناجی اصفهانی
نجمه مقدس

سابقه و هدف: از زمان ورود طب جدید به ایران تاکنون بحث های زیادی پیرامون علمی بودن گزاره ها و مفاهیم طب سنتی و علم-بودن این حوزه میان منتقدین و مدافعین این دانش صورت گرفته است. یکی از اشکالات اساسی این مباحث این است که قبل از پرداختن به علم بودن یا نبودن این حوزه، معیارهای علم بودن به طور دقیق مشخص نشده است. تعیین معیار برای علم بودن از اصلی ترین مسائل فلسفه علم به شمار می رود. فیلسوفان علم تاکنون معیارهای مختلفی ارائه کرده اند. مهم ترین و تاثیرگذارترین این نظریه ها در فلسفه علم قرن بیستم نظریه تامس کوهن است که ضمن نقد معیارهای پیشین، پارادایم داشتن را تنها معیار برای علم-بودن معرفی می کند. هدف این مقاله بررسی علم بودن طب سنتی بر مبنای این نظریه است. مواد و روش ها: این مقاله ابتدا با بررسی دقیق تاثیرگذارترین اثر کوهن در فلسفه علم (کتاب ساختار انقلاب های علمی) به تحلیل و بررسی نظریهاوو تحلیل مفهوم پارادایم می پردازد؛ سپس با تبیین مبانی طب سنتی نشان خواهد داد که این دانش واجد پارادایم و در نتیجه علم است. پژوهش به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته است. نتیجه گیری: دانش طب سنتی واجد پارادایمی مستقل شامل مفاهیم، قوانین، اصول مابعدالطبیعی و موازین خود است و از منظر تامس کوهن می توان آن را علم تلقی کرد.

scientificity, paradigm, Thomas Kuhn, Iranian traditional medicine, علم بودن, طب سنتی ایرانی, پارادایم, انقلاب علمی, تامس کوهن