مریم شریفی - Department of Psychology, School of Psychology and Educational Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
حمید طاهر نشاط دوست - Department of Psychology, School of Psychology and Educational Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
ماه گل توکلی - Department of Psychology, School of Psychology and Educational Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
وحید شایگان نژاد - Department of Neurology, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

هدف: پژوهش های متعدد، آسیب دیدگی در عملکرد حافظه ی بیماران مبتلا به ام.اس. را تایید کرده اند. اما علت شناسی چند عاملی و پیچیده ی این آسیب ها سبب شده که نوع و وسعت آن ها از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در این میان، علاوه بر عوامل نورولوژیک، عوامل روان شناختی همچون افسردگی نیز می تواند در این علت شناسی دخیل باشد. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی اثر افسردگی بر عملکرد حافظه ی گذشته نگر، روزمره و آینده نگر بیماران مبتلا به ام.اس. است. روش: در پژوهش علی-مقایسه ای حاضر، ۵۲ بیمار مبتلا به ام.اس. (۲۶ بیمار افسرده و ۲۶ بیمار غیرافسرده) مراجعه کننده ( ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲) به کلینیک ام.اس. بیمارستان آیت الله کاشانی اصفهان و ۲۶ فرد سالم به عنوان نمونه انتخاب شدند و به پرسش نامه ی افسردگی بک (BDI-II)، حافظه ی روزمره (EMQ) و حافظه ی آینده نگر و گذشته نگر (PRMQ) پاسخ دادند. اطلاعات به دست آمده با روش کوواریانس تجزیه و تحلیل شد.  یافته ها: نتایج بیانگر وجود تفاوت معنادار (۰/۰۰۸) بین عملکرد حافظه ی گذشته نگر ، روزمره و آینده نگر بیماران مبتلا به ام.اس. افسرده با دو گروه بیماران مبتلا به ام.اس.غیر افسرده و سالم بود، در حالی که بین عملکرد دو گروه بیماران غیرافسرده و افراد سالم تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: عوامل روان شناختی همچون افسردگی می تواند بر عملکرد ابعاد مختلف حافظه ی بیماران مبتلا به ام.اس.، از جمله حافظه ی گذشته نگر، روزمره و آینده نگر تاثیر بگذارد و سبب ایجاد یا تشدید آسیب های حافظه ی این بیماران شود.

Multiple Sclerosis, Retrospective Memory, Everyday Memory, Prospective Memory, افسردگی, مالتیپل اسکلروزیس, حافظه ی گذشته نگر, حافظه ی روزمره, حافظه ی آینده نگر