تاثیر آموزش برنامه « من می توانم مشکل را حل کنم » بر بهبود مهارت حل مسئله و مهارت های اجتماعی دانش آموزان پیش دبستانی و پایه اول

مقدمه: درپژوهش حاضر، اثر آموزش حل مسئله بین­فردی بر بهبود مهارت های اجتماعی و توانایی حل مسئله در کودکان پیش ­دبستانی و دانش­آموزان پایه­ اول بررسی شده است. روش: مطالعه با روش شبه­ آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون، بدون گروه کنترل اجرا شد. نمونه، که به صورت نمونه دردسترس در پژوهش شرکت کردند، شامل ۳۲ دانش­آموز پیش­ دبستانی (نه دختر و ۲۳ پسر) و ۲۰ دانش­ آموز پایه اول (نه دختر و ۱۱ پسر) بود که در سه مدرسه غیرانتفاعی در شهر تهران مشغول تحصیل بودند. برنامه حل مسئله شناختی "من می­توانم مشکل را حل کنم. "در هر کلاس به صورت گروهی، طی چهار ماه، به وسیله معلمان آموزش داده و با استفاده از مصاحبه بالینی راه­حل­های مختلف و فرم های والدین و معلم پرسش­نامه مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت  ارزیابی شد. یافته ها: نتایج تحلیل اندازه­ گیری مکرر و مقایسه اطلاعات به دست آمده از پیش ­آزمون و پس­ آزمون نشان می­ دهد که تغییرات نمره کل مهارت های اجتماعی فرم های والدین و معلم به لحاظ آماری معنادار بوده و برنامه مداخله مهارت های همکاری (فرم معلم)، مسئولیت ­پذیری (فرم های والدین)، جرات­ ورزی (فرم معلم و والدین) و خودکنترلی (فرم معلم) دانش­ آموزان را افزایش داده که این افزایش از نظر آماری نیز معنادار است. همچنین برنامه مداخله در افزایش ارائه راه­حل­ها (سیالی) و طبقات مرتبط (انعطاف پذیری)، که حاکی از توانایی حل مسئله بین­فردی است، موثر بوده و تفاوت میانگین­های پیش­آزمون و پس­آزمون به لحاظ آماری معنادار است، اما تغییرات ایجاد شده در میانگین خرده ­عامل همکاری و خودکنترلی در فرم والدین و پاسخ­های نامرتبط معنادار نیست. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر همسو با نتایج تحقیقات دیگر تاییدی است بر کارآیی مداخلات شناختی حل مسئله در روابط اجتماعی. در پایان، درباره لزوم توجه به آموزش مهارت های حل مسئله، به عنوان بخشی از برنامه­های درسی مدارس و تاثیر آن بر رفتارهای کودکان و عملکرد تحصیلی آنها، بحث شده است.  

Keywords:

Problem Solving Method , Social Skills Training , Cognitive-Behavioral , روش حل مسئله , آموزش مهارت های اجتماعی , مداخلات شناختی رفتاری