بررسی فعالیت سیستم های مغزی-رفتاری و تفاوت های جنسیتی در افراد معتاد و غیرمعتاد

هدف: اعتیاد و سوءمصرف مواد،که یکی از رفتارهای مخاطر هآمیز دوران نوجوانی و جوانی است، شامل مصرف و سوءمصرف تنباکو، الکل و مواد می شود. برای تبیین ارتباط بین ویژگی های شخصیتی و مستعد اعتیاد بودن افراد، الگوهای نظری مختلفی همچون نظریه شخصیت آیزنک و نظریه گری به کار گرفته شده است. نظریه "حساسیت به تقویت" گری، یک رویکرد زیستی به شخصیت است که بیش از نظریه آیزنگ برای تب یین اشتیاق کنترل ناپذیر افراد به سوءمصرف مواد به کار گرفته شده است. هدف از این مطالعه، بررسی و مقایسه فعالیت سیستم های مغزی-رفتاری و تفاو تهای جنسیتی افراد معتاد و غیرمعتاد است. روش: بدین منظور ۶۰ نفر از معتادان درمان جو (زن و مرد) که برای ترک اعتیاد به کمپهای ترک اعتیاد شهر تهران مراجعه کرده بودند و نیز ۶۰ نفر از کسانی که از لحاظ سن و جنس و سطح تحصیلات با نمونه بیماران معتاد همتا شده بودند، به صورت تصادفی، انتخاب شدند و به پرسشنامه اطلاعات جمعی تشناختی و پرسشنامه شخصیتی گری  ویلسون پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس یکسویه و تحلیل واریانس چندمتغیری ( MANOVA ) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که فعالیت سیستم فعالساز رفتاری و سیستم بازدارنده رفتاری زنان و مردان درمان جوی معتاد بیشتر از همتایان غیرمعتاد است و فعالیت سیستم جنگ-گریز زنان معتاد بیشتر از زنان غیرمعتاد است، اما میزان فعالیت این سیستم در مردان معتاد و غیرمعتاد تفاوت معناداری را نشان نداد. افزون بر این، بین زنان و مردان غیرمعتاد در میزان فعالیت فعالساز رفتاری ( BAS ) و بازدارنده رفتاری (BIS) تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: یافته ها در چارچوب نظریه حساسیت به تقویت گری مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

Keywords:

Brain-Behavioral Systems , Addicted Persons , Substance Abuse And Gender Differences , سیستم های مغزی-رفتاری , سوءمصرف مواد , معتاد , تفاوتهای جنسیتی