محمدرضا زرین دست - تهران، دانشگاه تهران، دانشکده پزشکی، گروه فارماکولوژی، تهران، ایران.
سهیلا فضلی تبائی - گروه فیزیولوژی، واحد پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
شمس الدین احمدی - گروه علوم جانوری، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
حسین یحیوی - گروه فیزیولوژی، واحد پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات کلرید لیتیوم بر حافظه وابسته به وضعیت القا شده به وسیله مورفین در روش اجتنابی غیر فعال در موش سوری انجام گرفت.  روش: در این مطالعه تجربی، برای ارزیابی حافظه در موش های نر بالغ نژاد (NMRI(، از روش یک بار آموزش پایین رفتن از سکو استفاده شد.  یافته ها: تزریق زیرجلدی مورفین (۵mg/kg) ۳۰ دقیقه قبل از آموزش یا آزمایش، از تشکیل حافظه در موش ها جلوگیری کرد. حافظه تخریب شده در اثر تزریق مورفین قبل از آموزش، با تزریق همان مقدار از دارو ۳۰ دقیقه قبل از آزمایش، بازسازی شد. تزریق داخل صفاقی لیتیوم ۶۰ دقیقه قبل از آزمایش نیز، بازسازی حافظه را تخریب کرد. در حیواناتی که قبل از آموزش، مورفین دریافت کرده بودند، تزریق لیتیوم (۸۰ و ۱۶۰mg/kg ) قبل از آزمایش باعث بازسازی حافظه تخریب شده گردید. استفاده از مقادیر کم لیتیوم (۲۰mg/kg ) قبل از آموزش، نگهداری حافظه را در روش اجتنابی غیر فعال مختل کرد. تخریب نگهداری حافظه القا شده به وسیله لیتیوم به کار رفته قبل از آموزش، با تزریق مورفین قبل از آزمایش بازسازی شد. تزریق همزمان مورفین و لیتیوم قبل از آزمایش در حیواناتی که قبل از آموزش مورفین دریافت کرده بودند، بازسازی حافظه تخریب شده به وسیله مورفین را افزایش داد.  نتیجه گیری: با توجه به نتایج ممکن است بین وابستگی به وضعیت مورفین و لیتیوم تداخل وجود داشته باشد.

Lithium, Morphine, Step-Down Paradigm, Passive Avoidance, Memory, State-Dependent Learning, لیتیوم, مورفین, روش اجتنابی غیر فعال, حافظه, یادگیری وابسته به وضعیت