آتوسا خجسته - کارشناس ارشد رشته آب و هواشناسی سینوپتیک، دانشگاه زنجان
حسین عساکره - دکتری آب و هواشناسی سینوپتیک، زنجان

بارش سنگین از مهمترین مخاطرات اقلیمی دنیا و ایران محسوب می شود. در پژوهش حاضر از دو گروه داده بهرهگرفته شد: داده های سطح زمین که شامل داده های روزانه ی بارش برای دوره آماری ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ است. داده هایجو بالا شامل:داده های فشار تراز دریا (هکتوپاسکال)، ارتفاع ژئوپتانسیل (متر)، رطوبت نسبی (گرم بر کیلوگرم)،رودباد (متر بر ثانیه)، مولفه ی مداری و نصف النهاری باد (متر بر ثانیه) در ترازهای ۱۰۰۰، ۸۵۰، ۵۰۰، ۳۰۰ می باشد.در پژوهش حاضر برای تعیین بارش سنگین، بارش ۵ میلی متر و بیش تر انتخاب گردید. برای دست یابی به اهدافپژوهش از نرم افزارهای GRADS ،MATLAB ،SPSS ،MINITAB ،SURFER بهره گرفته شد. برای کاهش ابعاد داده ها از تحلیل مولفه های مبنا (PCA)، برای طبقه بندی داده ها، تحلیل خوشه ای به روش وارد و برای تایید تعداد خوشه ها ازروش ترکیب استفاده گردید براساس نتایج پژوهش با قرارگیری ایران در جلوی بازوی بالارونده ی فرود، قسمتناپایداری بندال امگایی شکل از شرایط تاثیرگذار در بارش های سنگین و منشا رطوبتی دریای سرخ، دریای مدیترانه،دریای سیاه در محدوده ی موردمطالعه هست.

بارش سنگین، شمال غرب ایران، اردبیل، تحلیل مولفه مبنا، تحلیل خوشه ای