محمدحسین خشامن - دانش آموخته رشته جغرافیای طبیعی گرایش اقلیم شناسی ،دانشکده علوم انسانی ،دانشگاه محقق اردبیلی ،اردبیل ، ایران
بهروز سبحانی - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی گرایش اقلیم شناسی ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه محقق اردبیلی ، اردبیل ، ایران

آب و هوا پدیده ای است؛ ناپایدار که بیانگر میانگین آمار بلند مدت فراسنج های اقلیمی نظیر درجع حرارت، بارندگی، رطوبت،تابش آفتاب و باد می باشد. مهمترین و اصلی ترین فراسنج های پارامتر های اقلیمی که آب و هوای یک منطقه را به وجود میآورد دما و بارش می باشد که با تغییر هر یک از این دو پارامتر دیگر عناصر های آب و هوایی نیز تغییر یافته و باعث رخدادتغییر پذیری آب و هوایی می شود. بنابراین؛ شناخت آب و هوا و اقلیم یک منطقه ما را در امر تصمیم گیری جهت تعیینبهترین مناطق کشت یک محصول زراعی یاری می نماید، از طرفی با بررسی و شناسایی درجه تاثیر هر یک از این عناصر آب وهوایی در میزان تولید و عملکرد محصولات و کمی نمودن این روابط می توان نسبت به پیش بینی تغییرات عملکرد محصولاتکشاورزی اقدام نمود. برای تعیین همبستگی بین عناصر اقلیمی ایستگاه های مذکور و عملکرد گندم آبی در طول دوره یآماری، در محیط نرم افزار (SPSS) با استفاده از مدل همبستگی پیرسون و مدل رگرسیونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و میزان همبستگی بین پارامتر های مذکور و عملکرد گندم آبی در ایستگاه های منتخب استان اردبیل ارائه می شود. بدین معنیکه بین عنصر های میانگین دما، حداقل دما، حداکثر دما، بارش، میانگین رطوبت، میانگین ابرناکی، میانگین ساعات آفتابی باتولید گندم از همبستگی مثبت و در حد بالایی برخوردار است که افزایش و یا کاهش در این پارامتر ها باعث تغیر پذیری ونوسان در سطح راندمان گندم می شود بنابراین؛ براساس نتایج به دست آمده از تحلیل واریانس رگرسیون بین عنصر هایمیانگین دما، حداقل دما، بارندگی، میانگین ابرناکی، با راندمان محصول گندم آبی رابطه ی معنی داری بر قرار است و دارایضریب همبستگی مثبت می باشد که با استفاده از مدل پس رونده عناصر و حداکثر دما بیشترین اثر را بر تغییر پذیری راندمانتولید گندم آبی در ایستگاه های منتخب استان اردبیل دارد. با توجه به نتایج حاصل از جداول ضرایب و تحلیل واریانسرگرسیون بارندگی رابطه معنی داری با تغییر پذیری راندمان محصول گندم دارد.

سازه های اقلیمی، عملکرد گندم، گندم آبی، استان اردبیل