مطالعه ی شاهراه اقتصادی- سیاسی ارجان- کهگیلویه- سمیرم و اصفهان؛ با استناد به بررسی کاروانسراها و پل ها

قرارگیری ارجان و کهگیلویه در مسیر مناطقی چون اصفهان، خوزستان و فارس که هرکدام از جایگاه اقتصادی و سیاسی مهمی در ادوار قبل و بعد از اسلام برخوردار بودند، باعث شد تا راه های ارتباطی متعددی از این منطقه عبور کند. یکی از مهمترین این راه ها که از طریق متون تاریخی و شواهد امروزی قابل مطالعه است، مسیری بوده که ارجان و دهدشت را به اصفهان مرتبط میساخته است. کوهستانی بودن منطقه ی ارجان و کهگیلویه و وجود رودخانه های بزرگ و کوچکی که از ارتفاعات این ناحیه سرچشمه میگیرند و همچنین مسئله ی داد و ستد و بازرگانی با مناطق همسایه باعث احداث پلها و کاروانسراهایی در مسیر ارجان- کهگیلویه و سمیرم و اصفهان شده است. براساس بررسی های انجام شده تعداد ۷ کاروانسرا و ۹ پل ارتباطی از دوره های مختلف در مسیر ارتباطی موردمطالعه شناسایی شد که عبارتند از: پل چمچیت، پلهای پاتاوه، پل عروس، پلهای کتا، کاروانسرای دژمهتابی، کاروانسرای کل گندم کشی محمدآباد، کاروانسرای کوشک امیراالمومنین، کاروانسرای پاتاوه، کاروانسرای میمند، کاروانسرای بافت قدیم دهدشت و کاروانسرای سادات. مصالح استفاده شده در ساخت این پلها و کاروانسراها به طور عمده شامل سنگهای معمولی و تراش خورده، گچ و ساروج بوده است. نتایج این پژوهش با بهره گیری از منابع تاریخی، بررسی میدانی باستان شناختی و روش توصیفی- تحلیلی حاصل شده است.

Keywords:

راه های ارتباطی , کاروانسرا , پل , ارجان , کهگیلویه