رضا جلائیان تقدمی - استادیار گروه بیهوشی
سید سعید جهانبخش - استادیار گروه بیهوشی
الهه حسینیان - دستیار تخصصی بیهوشی

مقدمه یکی از عوارض بیهوشی عمومی و داروهای بیهوشی به ویژه مخدرها دل درد است و بسیاری از بیمارانی که با رمی فنتانیل بیهوش شذند، در ریکاوری از دل درد شکایت داشتند. در این مطالعه به بررسی بروز دل درد با رمی فنتانیل بعد از بیهوشی پرداخته شده است. روش کار این مطالعه کارآزمایی بالینی از فروردین ماه ۱۳۸۶ لغایت مهرماه ۱۳۸۶ در بیمارستان خاتم الانبیاء مشهد بر ۱۰۰ بیمار انجام شد. این بیماران که قرار بود تحت عمل جراحی کاتاراکت قرار گیرند، به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. در یک گروه حفظ بیهوشی بااستفاده از پروپوفول µg/kg/min)۸۰- ۱۰۰) و در گروه دیگر با استفاده از رمی فنتانیل µg/kg/min) ۲۰/۰- ۲۵/۰) انجام شد. بروز دل درد و کیفیت آن در دو گروه در ریکاوری مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات و مشخصات بیماران قبل و بعد از عمل در پرسشنامه ثبت شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و آزمونهای کای اسکوئر و تی دانشجویی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مشخصات فردی هر دو گروه یکسان بود. در گروه رمی فنتانیل ۲۰ بیمار (۴۰% ) از درد شدید شکم در ریکاوری شاکی بودند، در گروه پروپوفول فقط ۳ (۶%) مورد از دل درد مبهم در سرتاسر شکم شکایت داشتند و از این لحاظ دو گروه اختلاف معنی داری داشتند (۰۰۱/۰< p). در گروه رمی فنتانیل در ۱۴ بیمار دچار دل درد تزریق هیوسین وریدی موثر بود، در حالی که در گروه پروپوفول هیچ تاثیری نداشت. نتیجه گیری دل درد یکی از عوارض مخدرها است که در مورد رمی فنتانیل از شیوع بالایی برخوردار است و باعث ناراحتی بیمار در ریکاوری می شود و در موارد بسیاری نیاز به درمان دارد. بنابراین توصیه می شود ضمن بررسی علل ایجاد دل درد با رمی فنتانیل اقدامات درمانی مناسب انجام شود.

رمی فنتانیل, پروپوفول, دل درد, هیوسین