رقیه ملکی مرشت - جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
بهروز سبحانی - گروه آموزشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی
مسعود مرادی - پژوهشگر پسادکتری گروه آب و هواشناسی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

امواج گرمایی از فرین­های جوی بسیار آسیب­زا بر زندگی بشر است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر رخ داد امواج گرمایی بر تشدید جزایر حرارتی شهر سنندج طی سال­های ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۸ بود. بدین منظور داده­های دمای حداکثر ایستگاه مذکور، از سازمان هواشناسی اخذ و با اعمال شاخص فومیاکی، روزهایی را که دمای آن­ها بالاتر از ۲+ انحراف معیار یا بالاتر از میانگین (NTD) بود و حداقل ۲ روز تداوم داشت، به­عنوان روز توام با موج گرما تعریف شد. جهت بررسی تاثیر امواج گرمایی بر جزایر حرارتی در ماه­های گرم و سرد، جزایر حرارتی برای روزهای توام با موج گرمایی و یک روز عادی با کمترین دمای حداکثر قبل از هر موج گرمایی در روز هنگام و شب هنگام مودیس- آکوا محاسبه شد. طبق نتایج، بیشترین فراوانی مخاطره­ی موج گرمایی در این شهر در سال ۱۹۹۱ و در ماه­های فوریه، مارس، سپتامبر و اکتبر بوده است. همچنین امواج گرمایی در این شهر ۶ روزه و لذا بلند مدت بوده که اغلب در ماه­های سرد سال رخ داده است. براساس نتایج، چه در ماه­های گرم و چه در ماه­های سرد اغلب در هر دو شرایط وجود و عدم موج گرمایی در روز جزیره­ی سرمایی در مرکز سنندج تشکیل شده که در شرایط موج گرما گاهی جزیره­ی گرمایی در مرکز شهر ایجاد شده است. در شب هم­زمان با امواج گرمایی اغلب جزیره­ی گرمایی ایجاد شده که گاهی تا ۵/۲ درجه نیز افزایش یافته. در مجموع میزان تاثیرپذیری جزایر حرارتی از امواج گرمایی در ماه­های گرم بیشتر از ماه­های سرد بوده است.

امواج گرمایی, جزایر حرارتی, شاخص فومیاکی, شهر سنندج