ارزیابی مقایسه ای شبکه ایستگاه های باران سنجی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از کریجینگ و آنتروپی

یک شبکه باران­سنجی بهینه برآورد واقع گرایانه­ای از میانگین یا پراکنش بارش نقطه­ای حوزه آبخیز دارد. گرچه افزایش تراکم شبکه باران­سنجی موجب کاهش خطای برآورد می­گردد اما تعداد ایستگاه­های بیشتر به­معنای هزینه نصب و نظارت بیشتر است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی وضعیت ایستگاه­های باران­سنجی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش­های زمین­آمار و تئوری آنتروپی است. بدین منظور وضعیت آماری ایستگاه­های این استان مطالعه و دوره آماری ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۵ به­عنوان پایه زمانی مشترک انتخاب و همگنی، وجود روند در سری زمانی داده­ها و کفایت تعداد باران سنج­ها در شبکه باران­سنجی بررسی شد. سپس با استفاده از روش کریجینگ، نقشه­های درون­یابی بارش سالانه و خطای استاندارد آن­ها در دوره موردمطالعه تهیه و سهم هر ایستگاه در کاهش یا افزایش خطا در شبکه باران­سنجی با حذف هر ایستگاه بررسی شد. با استفاده از مفهوم آنتروپی، کارایی شبکه باران­سنجی منطقه موردمطالعه ارزیابی و مقادیر شاخص­های آنتروپی محاسبه گردید. در نهایت ارزش و اهمیت ایستگاه­های باران­سنجی با استفاده از شاخص اطلاعات خالص تبادلی سنجیده شد. نتایج این مطالعه، همگنی داده­ها و عدم وجود روند معنی­دار در سری داده­ها را نشان داد. نتایج محاسبه خطای کریجینگ نشان داد که با حذف ایستگاه آب ترکی مقدار خطا ۰۳/۰ و با حذف هریک از ایستگاه­های شهرکرد، بروجن و بارز مقدار خطا ۰۱/۰ افزایش می­یابد، لذا از اهمیت بالاتری نسبت به سایر ایستگاه­ها برخوردارند. طبق نتایج شاخص اطلاعات خالص تبادلی ایستگاه­های بارده، بره مرده و دزک­آباد به­ترتیب با رتبه­های ۱ تا ۳ دارای انتقال و دریافت اطلاعات و ارزش حفظ بیشتری نسبت به سایر ایستگاه­ها بودند.

Keywords:

انتقال اطلاعات , بارش سالانه , درون یابی , زمین آمار , شبکه باران سنجی