ابوالفضل مشکینی - دانشگاه تربیت مدرس
رباب ملکی - دانشگاه تهران
ابراهیم معمری - دانشگاه گلستان

اهداف: امروزه فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، زوال و فرسودگی محلات، محرومیت و نابرابری­های اجتماعی- اقتصادی و نابرابری در دسترسی به خدمات و امکانات شهری می­ باشند. از اواخر قرن بیستم این شرایط محققان و برنامه­ ریزان شهری را بر آن داشت تا بر مفهوم زیست­ پذیری به عنوان یکی از مهم­ترین رویکرد­های دستیابی به محیط شهری قابل زیست و با کیفیت تاکید کنند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، سنجش و اولویت ­بندی میزان زیست ­پذیری در نواحی شهری گرگان بر اساس شاخص­های موثر در تعیین زیست­ پذیری می ­باشد. روش: نوع تحقیق کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است. با توجه به جدید بودن موضوع، ابعاد و شاخص­ها بر اساس ادبیات جهانی و بومی ­سازی آن­ها با شرایط شهر گرگان تهیه شد. برای رسیدن به این هدف، محاسبات مربوط به ۱۶ شاخص موثر در زیست­ پذیری بر اساس فرایند تکنیک آنتروپی شانون و مدل ELECTR و با استفاده از نرم ­افزار صفحه­ گسترده Excel استخراج شده است. یافته­ ها/نتایج: نتایج حاصل از به کارگیری مدل الکتر به منظور سنجش میزان زیست ­پذیری در نواحی هشت­گانه شهر گرگان بیانگر آن است که ۲۰/۴۰۴ هکتار از مساحت نواحی شهر گرگان شامل۱۴/۱۱ درصد در پهنه زیست­ پذیری خیلی کم، ۴۱/۱۵۷۷ هکتار شامل ۰۲/۴۲ درصد زیست ­پذیری­ کم، ۲/۶۷۵ هکتار شامل ۶۲/۱۸ درصد زیست ­پذیری متوسط و  ۵/۱۰۲۲  هکتار شامل ۲۰/۲۸ درصد در پهنه ­بندی زیست ­پذیری زیاد قرار دارند. نتیجه­ گیری: یافته ­های بدست آمده حاکی از آن است که با توجه به اینکه نواحی ۳ ، ۱و۲ از کمترین میزان سطح زیست ­پذیری برخوردار است و در این نواحی شاخص­های زیست ­پذیری در حد پایین قرار دارد. بنابراین، ارائه بهتر شاخص­هایی از قبیل فضای سبز، خدمات بهداشتی، آموزشی و مذهبی می ­تواند باعث ارتقای سطح زیست­ پذیری شود.

زیست پذیری: پایداری: الکتر: شهرگرگان