وصال یحیی شیبانی - دانشگاه پیام نور مرکز طبس

اهداف: در پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی پتانسیل ­های معدنی شهرستان طبس به عنوان یک ژئوپارک معدن محور پرداخته شده است و در آن دو دسته معدن فعال و متروکه قدیمی مطالعه شده اند. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به منظور شناسایی و بررسی ژئوسایت­های معدنی سفرهای متعددی  طی چند سال در سطح این شهرستان انجام شده است. در کنار پتانسیل­ های معدنی سعی شده است دیگر جاذبه ­های پیرامون آن ها شناسایی شوند. همچنین، برای بررسی­های کمی و ارزیابی ژئوسایت­های معدنی از شاخص ارزیابی فاسولاس و همکاران (۲۰۱۲) استفاده شده است. یافته ها/نتایج: شهرستان طبس از نظر تنوع زمین ­شناختی، فرهنگی-تاریخی، طبیعی و معدنی بسیار غنی است و طیف گسترده­ای از مواد معدنی (بالغ بر ۴۵ نوع) در آن وجود دارد. مهم­ترین معادن شناسایی شده که در زمینه توریسم معادن ارزیابی شده اند، شامل معادن فعال زغال سنگ پروده، زغال سنگ روباز مزینو، فلوریت کمرمهدی، خاک نسوز و بوکسیت منطقه کلمرد، سنگ­های ساختمانی، ماسه ریخته ­گری چیروک، معادن متروکه قدیمی سرب و روی ازبکوه و چاه سرب و مس گزو هستند. نتیجه گیری: نتایج ارزیابی نشان می ­دهد که معادن در این منطقه از نظر امتیازهای شاخص علمی، زیبایی شناختی و چشم اندازها در وضعیت مطلوب و خوبی قرار دارند و از نظر شاخص­های حفاظتی و زیرساختی باید تقویت بیشتری شوند و نیز تمامی معادن مسیر دسترسی مناسبی دارند. با داشتن چنین توانمندی­هایی، ژئوپارک طبس می­ تواند در آینده نزدیک به عنوان یکی از ژئوپارک­های ایران و جهان با پتانسیل­ های معدن محور و با داشتن جاذبه ­های متنوع فعالیت کند.

ژئوپارک طبس, ژئوتوریسم, معدن, گردشگری