یلدا توللی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران.
محمدعلی آتش سودا - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران. نویسنده مسئول: Atashsowda@gmail.com.
سمیرا رستمی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا، ایران.

این مقاله به بررسی رمزشناختی یکی از داستان های کتاب کشف الاسرار و­ مکاشفات الانوار روزبهان براساس نمادهای ادیان ایران باستان اختصاص­دارد. در این بررسی رمزهای داستان با­توجه­به روایات متن های مقدسی؛ چون اوستا، بندهشن، دینکرد و ... باز تعریف­شده­است. به­نظرمی رسد روزبهان در توصیف چنین داستان هایی به­صورت ناخودآگاه، تحت­تاثیر نمادهایی از اساطیر و ادیان ایران باستان قرارداشته­است. باتوجه­به شیوه صریح و مکرر استفاده از این نمادها می توان­گفت که به احتمال زیاد آشنایی روزبهان با متون پهلوی (فارسی میانه) زمینه لازم را برای استفاده وی از چنین نمادهایی ایجادکرده­است. نتایج حاصل از مقاله حاضر نشان­می دهد که در داستان مورد بررسی نویسنده به آیین تشرف و نوزایی قهرمان، آن­هم پس از گذر از هفت مرحله کمال نظر داشته­است و البته این مفاهیم را با استفاده از اصطلاحات عرفانی ایرانی اسلامی تبیین­کرده­است.

رمز, روزبهان بقلی, رمزشناسی, ادبیات عرفانی, ایران باستان, ادبیات پهلوی