مازیار طهماسبی - دانشجوی کارشناسی ارشد ارتباط تصویری (گرافیک)، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد
عبدالعلی باقری - عضو هیئت علمی، گروه گرافیک، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

نقوش ساده، هندسی وانتزاعی فرش صرفا نقش و نگاری برای پرکردن فضای خالی نیست، بلکه هر خط و رنگ آن در هر پیچ و چرخشی نشان و نمادی از معانی و مفاهیمی است که برخواسته از سنت ها، آداب و رسوم، باورها و اعتقادات است. بافنده هریک از این نقوش را از دل طبیعت و محیط پیرامونش در ذهن خود ساخته و به لحاظ فرم و شکل در دسته نقوش هندسی و انتزاعی قرار می دهد که هریک از آنها راز و رمزی نهتفه در درون خود و ماهیتی قابل تامل و زیباشناسانه دارند. شهرستان ایذه بعنوان جایگاه قشلاقی اقوام خود (که در گذشته بصورت کوچ نشینی زندگی می کردند) از وارثان هنر در فرشبافی است. از آنجا که این پژوهش اولین نوع در نمونه خود درباره فرش ایذه می باشد. لذا در این پژوهش که با هدف بررسی نمادهای گرافیکی بکار رفته در فرش بختیاری منطقه ایذه انجام شده است، موقعیت شهرستان به اختصار بیان گردیده و نمادهای بکار رفته شده در آثار هنری بویژه فرش دستبافت ایذه که معرف اندیشه و ذوق هنری مردمان این سرزمین با توجه به باورها و اعتقادات آن هاست مورد بررسی قرار گیرد. ابزار جمع آوری اطلاعات این مقاله به روش های کتابخانه ای، مصاحبه و ... می باشد. در این راستا ساختار کلی نقوش با استفاده از ابزارهایی مانند مشاهده، مصاحبه، گفتگو و اسناد مکتوب رسمی، استخراج گردید، سپس با مراجعه به منابع و مستندات موجود پیرامون مفاهیم نقوش، کلیت طرح ها و قابلیت این المان های سمبولیت از نظر تاریخی و پیوند فضای گرافیکی با فضای تجاری، از دید گرافیکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سپس نمادهای بکار رفته در فرش ایذه مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه پیشنهاداتی به ارائه گردیده است.

گرافیک، نماد، نقوش، فرش، بختیاری، شهرستان ایذه