حیدر مقدسی - دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی

آموزش عالی و توسعه ی آن به مثابه بستری برای تولیدعلم و فناوری، توانمندسازی منابع انسانی، تقویت اقتصاد دانش بنیان، گسترش و ارتقاء مشارکت اجتماعی،تقویت سرمایه اجتماعی، هویت بخشی و تولید فرهنگ برتر، الهام بخشی و الگوسازی در منطقه و جهان اسلام، تاثیرگذاری بر فرآیند تحولات منطقه ای و جهانی،و... یکی از بنیادی ترین مولفه های تولید قدرت ملی، اطمینان بخش به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و محقق کننده ی اهداف عالیه ی انقلاب اسلامی ایران به عنوان الگویی از مردم سالاری دینی محسوب می شود.همچنین از آنجا که مراکز علمی و پژوهشی به عنوان یکی از اهداف راهبردی بیگانگان برای تاثیر گذاری و همسوسازی آن با نیات خود، همواره تحت رصد و هدف نفوذ آنان قرارداشته، الگوهایی امنیتی در قالب سامانه های«صیانتی» و «ضد صیانتی» درعرصه ی آموزش عالی شکل گرفته است. این پژوهش با هدف توصیف و تبیین کنش و واکنش های این سامانه ها در چارچوب یک الگوی شناختی در سطح راهبردی با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و درپاسخ به این سوال که؛ سامانه های صیانتی و ضد صیانتی موثر در توسعه ی آموزش عالی ایران کدامند؟ انجام شده است.طبق نتایج بدست آمده حداقل نه سامانه کلان امنیتی موثر در توسعه ی آموزش عالی تحت عناوین؛ سامانه حاکمیتی، سامانه کلان اجرایی، سامانه اجتماعی، سامانه جریانات سیاسی خودی، سامانه جریانات سیاسی غیرخودی، سامانه جریان روشنفکری، سامانه فضای مجازی، سامانه امنیتی خودی و سامانه امنیتی حریف مورد شناسایی قرار گرفته که در سه الگوی کلی؛ سامانه کاملا صیانتی، سامانه های دوجانبه (دو وضعیتی) و سامانه کاملاضدصیانتی به عنوان الگویی شناختی تقسیم بندی شده اند.

آموزش عالی، دانشگاه، سامانه صیانتی، سامانه ضدصیانتی، سامانه دوجانبه