بررسی جرم خرابکاری و آدم ربایی در هواپیما از منظر حقوق موضوعه

قلمرو حاکمیت محدوده ای است که یک کشور در آن اعمال حاکمیت می کند و جرائم واقع در اینقلمرو طبق قوانین کیفری آن کشور و سرزمین، قابل تعقیب، محاکمه و مجازات است؛ اگر جرم درهواپیمای دولت ثبت کننده که هنوز از قلمرو سرزمینی کشور خارج نشده ارتکاب یابد در این مورد چونهواپیما در قلمرو دولت ثبت کننده است، به استناد اصل صلاحیت سرزمینی صالح به رسیدگی است و براساس ماده ۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ کشور ایران طبق صلاحیت سرزمینی اصلی رسیدگیخواهد نمود و درصورتی که جرائم داخل هواپیمای کشور ثبت کننده هواپیما و در خارج از قلمرو هواییآن کشور؛ بر فراز کشور ثالثی ارتکاب یابد، در واقع جرم در هواپیمای کشور ثبت کننده اما در خارج ازقلمرو حاکمیت آن ارتکاب یابد، به استناد اصل صلاحیت سرزمینی شناور صالح به رسیدگی است؛ به اینخاطر که هواپیمای مزبور جزء سرزمین دولت ثبت کننده محسوب می گردد حتی اگر در خارج از قلمروحاکمیتی آن باشد. ولی جرم در هواپیمای خارجی و حین پرواز بر فراز قلمرو کشوری دیگر ارتکاب یابد،در صورت وجود شرایطی کشورهای ثالث میتوانند صالح به رسیدگی باشند از جمله اینکه جرم درسرزمین آن دولت اثراتی ایجاد کند و یا جرم توسط یا علیه یکی از اتباع آن دولت یا اشخاص مقیم دائمیآن ارتکاب یافته باشد و یا جرم امنیت آن دولت را به مخاطره اندازد و یا اینکه جرم ناقض قواعد یامقررات جاری دولت ناظر به پرواز و یا مانور هواپیما باشد و در این صورت تعارض صلاحیت به وجودمی آید؛ که اختلاف در صلاحیت، صلاحیت سرزمینی مقدم است؛ چون در واقع صلاحیت های دیگرتکمیل کننده صلاحیت سرزمینی هستند.

Keywords:

جرم خرابکاری , آدم ربایی , هواپیما , حقوق ایران