محمد علی رجب زاده - شیراز
سهیلا اسماعیلی - شیراز

کانسار مس جیان در لبه شرقی زون دگرگونی سنندج- سیرجان و در فاصله ۱۹۵ کیلومتری شمال شرق شیراز در مجموعه آتشفشانی- رسوبی دگرگون شده کمپلکس سوریان با سن پرموتریاس واقع شده است. واحدهای سنگی منطقه اغلب شامل متابازالت، کلریت- مسکویت شیست، کلریت- کوارتز شیست، میکاشیست و گرافیت شیست است. پیریت، مهمترین کانی سولفیدی و کالکوپیریت کانی اصلی مس در این کانسار است که به شکلهای افشان و رگه چه ای اغلب در سنگهای کلریت- کوارتز شیست و کلریت- مسکویت شیست کانه زایی شده اند. الگوی توزیع عناصر نادر خاکی در سنگهای آذرین دگرگون شده با نسبت ۹/۲N=(La/Lu)، نشانگر ماگمای بازالت تولئیتی با منشا گوشته ای است. داده های شیمیایی بر روی عناصر نامتحرک نظیر Ti و همچنین عناصر با شدت میدان بالا نظیر Zr، Nb و Y در سنگ متابازالت، نشانگر درجه ذوب بخشی پایین گوشته برای تشکیل ماگمای با ماهیت E-MORB می باشند. دگرسانیهای کلریتی، سیلیسی و به میزان کمتری سریسیتی، عمده دگرسانیهای محدوده کانسار مس جیان می باشند. مقادیر ۵/۳۲-۰۹/۲۹Y/Ho= در کانسنگ مس جیان، نشانگر حضور گسترده آب دریا در سیال گرمابی کانه زاست. داده های پتروگرافی و ژئوشیمیایی، نشانگر تشکیل کانسار مس جیان به صورت یک کانسار سولفید توده ای با سنگ میزبان آتشفشانی- رسوبی است و استفاده از میزان اندیس دگرسانی ایشی کاوا (Ishikawa AI) همراه با اندیس کلریت- کربنات- پیریت (CCP) به منظور پی جویی کانسارهای سولفید توده ای در منطقه مورد مطالعه سودمند می باشد.

کانه زایی, مس جیان, پتروگرافی, ژئوشیمی, استان فارس