زهرا سرافرازی - گروه گیاه دارویی و صنعتی دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
مهسا صفاری - گروه گیاه دارویی و صنعتی دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
راحله دهقان پوراشاه - گروه گیاه دارویی و صنعتی دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

مطالعات اپیدمیولوژی پیشنهاد می کند جوامعی که مصرف دکننده زیاد فیتواستروژن ها در رژیم غذایی خودشان هستند از ریسک پایین تری نسبت به خیلی از بیماری ها که به بیماری غربی (مانند سل، میکروارگانیسمی و...) موسوم هستند برخوردار هستند. فیتواستروژن ها در خیلی از غذاها وجود دارند و فعالیت بیولوژیکی آنها در حیوانات در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. فیتواستروژن ها شامل چندین گروه از ترکیبات می شوند از جمله لیگان ها، ایزوفلاونوییدها، کومستان ها و لاکتون های رسورسیلیک، گیاه سویا که از گیاهان خانواده نخود است حاوی فیتواستروژن های ژنیستئین، دایدزئین و گلیستین بوده که همگی جز ایزوفلاون ها هستند و روی رسپتورهای استروژن موثر بوده و دارای خواص آگونیستی و آنتاگونیستی می باشد. در موقعی که میزان استرادیول در بدن برای رقابت در اتصال به رسپتور کم است. ایزوفلاون ها خواص آگونیستی را بیشتر ارایه می نمایند. از طرف دیگر، خواص آنتی استروژنیک آنها به غلظت های نسبی فیتواستروژن و استروژن داخلی بستگی دارد و ممکن است موقعی که استروژن داخلی فراوان است. فیتواستروژن ها استرادیول را از رستورش جابه جا سرطان ها خواهند شد. در دوران یائسگی که میزاناستروژن در بدن کم است فیتواستروژن ها اثرات استروژنیکی خود را قویتر ارائه می نمایند بنابراین در پیشگیری از علایم نامطلوب این دوره همچون گرگرفتگی، خشکی واژن به همراه خطر افزایش یافته از دست دادن استخوان و همچنین بیماری قلبی عروقی و بروز سرطان های پستان کولون، اندومتر و تخمدان موثر هستند.

فیتواستروژن، ایزوفلاون ها، استرادیول ها، ژنیستئین