زهرا عزیزی داغیان - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی علوم باغبانی گرایش فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی، دانشگاه فردوسی مشهد
مجید عزیزی - استاد گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشگاه فردوسی مشهد
گیتی حسن پورفرد - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی علوم باغبانی گرایش فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی، دانشگاه فردوسی مشهد

زنیان گیاهی یکساله که از نظر دارویی بسیار باارزش است و دارای اکوتیپ های بومی زیادی در مناطق مختلف ایران است. مواد و روش: مقالات از سایت های گوگل اسکالر و ساینس هاب با واژه های کلیدی Trachyspermum ammi و Carum copticum جستجو شدند. مطالعات از سال های ۱۹۸۰ تا ۲۰۲۱ در زمینه گیاه شناسی، پراکنش، اثرات مختلف دارویی و ترکیبات مختلف آن در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج: اسانس زنیان دارای طیف وسیعی از خواص دارویی مهم مانند ضدباکتری، ضدقارچ، ضدالتهاب، آنتی اکسیدان، ضدکرم است و دانه ها دارای خواص همچون آنتی هیستامین، ضداسپاسم، ضد انگل، آرام بخش، معطر، ضدعفونی کننده، ضد فشار خون و ضدسرطان هستند. نتیجه گیری: زنیان به دلیل دارا بودن اسانس و اجزای اسانس ارزشمند، دارای ارزش اقتصادی بالایی است، که می تواند به عنوان محصول تجاری در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی مورد استفاده گسترده قرار گیرد.

آنتی هیستامین، اسانس، ارزش اقتصادی، زنیان