آرزو الهیاری - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر
محمد کشاورزبخشایش - هیئت علمی، گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور زنجان ۲
حسن حاجی حسینلو - هیئت علمی، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی و ارزیابی مهمترین عوامل زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیکی موثر برپایداری و استفاده دراز مدت از سد زولای سلماس واقع در استان آذربایجان غربی است. قرار گرفتن ساختگاه سد بر روی رسوبات ناپیوسته وسنگ هایی با کیفیت خیلی ضعیف (RQD=8% ) خطر فرار آب و امکان نشست های ناخواسته را پس از آبگیری فراهم آورده است. دیوارههای دریاچه سد نیز در تکیهگاه های چپ وراست از بازالتهای منشوری قرار گرفته که این بازالتها به نوبه خود بر روی رسوبات ناپیوسته (تناوبی ازسیلتستون، ماسهسنگ و کنگلومرا) قرار گرفته اند. پی سد نیز عموماً از این رسوبات تشکیل شدهاست که احتمالاً پس از آبگیری محل مناسبی برای فرار آب و ناپایداری سد خواهد بود. نتایج آزمایش دانه بندی نشان می دهد که نهشته های پی سد ازرسوبات ریزدانه با 55/3 درصد عبوری از الک 200 می باشد. میانگین نفوذپذیری کل آبرفتها، براساس نتایج آزمایشهای نفوذپذیری لوفران 7/6×10-3 سانتیمتر بر ثانیه میباشد که بیانگر نفوذپذیری بسیار بالای آنها است. براساس نتایج آزمایش های لوژان، میزان نفوذپذیری تکیه گاه راست 18/4 تکیهگاه چپ 16 و بستر رودخانه 2 واحد لوژان اندازه گیری شده است. نتایج این آزمایشات نشان می دهد که فرار آب از مخزن و پی سد پس از آبگیری و افزایش بار هیدرولیکی بسیار جدی است

سد زولا، ژئوتکنیک، زمین شناسی مهندسی، پایداری سد