مهدی حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه شهید باهنر کرما
احمد عباس نژاد - استادیار بخش زمین شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
سیدجابر یوسفی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه شهید باهنر کرما

در این مقاله، آلودگی طبیعی و انسانزاد آبهای زیرزمینی شهر جیرفت و محدوده اطراف مورد بررسی قرارمیگیرد. نمونه برداری از 20 چاه پمپاژ درشهر جیرفت و حومه صورت گرفت و غلظت فلزات سنگین (آرسنیکو سرب)، یونهای اصلی (سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، بیکربنات، کلر و سولفات)، یون نیترات، به علاوه Ph وTDS ،EC ،TH تعیین گردید. این غلظتها با مقادیر استاندارد آب آشامیدنی مقایسه شد و سپس ماتریس همبستگی این پارامترها ترسیم شد که بر اساس آن نیترات، سرب و آرسنیک همبستگی مثبت نشان میدهند که علاوه بر منشأ طبیعی این ترکیبات منشأ انسانزاد آنها را نیز تأیید میکند. نقشههای هم غلظت سرب،آرسنیک، سولفات و نیترات در آبهای زیرزمینی محدود ه مورد مطالعه نشان داد که غلظت سرب به سمت کمربندی شهر، غلظت آرسنیک به سمت شمال شرق شهر (مجاور شهرک صنعتی و نزدیک سنگهای آتشفشانی)، غلظت سولفات به سمت جنوب غرب و همچنین غلظت نیترات به سمت مرکز شهر رو به افزایش است. براساس مقایسه مقادیر این ترکیبات با مقادیر استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا(EPA) به غیر از پتاسیم، منیزیم، کلر و سرب سایر ترکیبات آلودگی نشان میدهند.

فلزات سنگین، یونهای اصلی، آب زیرزمینی، آلودگی، جیرفت