بررسی تاثیر اجرای طرحهای مرتعداری بر کارایی مراتع(مطالعه موردی استان خراسان رضوی)

چکیده هدف این مطالعه تحلیل اقتصادی واگذاری مراتع در قالب طرح های مرتعداری در استان خراسان رضوی می باشد. بنابراین جامعه آماری،کلیه طرح های مرتعداری را شامل می شود که تا پایان سال ۱۳۸۰ مراحل واگذاری آنها انجام پذیرفته و اطلاعات پرسشنامه ها مربوط به سال ۱۳۸۵ می باشد. به این ترتیب از بین ۲۲۱ طرح مرتعداری، تعداد ۳۸ طرح از ۱۱ شهرستان استان خراسان رضوی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شد.سپس تابع تولید مرزی تصادفی برای این مراتع تخمین زده شد و بر اساس آن مقادیر کارایی فنی این طرح ها محاسبه شد. به همین ترتیب تابع هزینه مرزی نیز محاسبه و کارایی اقتصادی و کارایی تخصیصی آنها به دست آمد. نتایج این مطالعه نشان داد که طرح های مرتعداری در استان خراسان رضوی باعث افزایش تولید این مراتع تا حدود دو برابر نسبت به قبل از واگذاری شده است. همچنین متوسط مقادیر کارایی فنی، اقتصادی و تخصیصی درطرح های مرتعداری مورد مطالعه به ترتیب ۸۰، ۳۵ و ۴۴ درصد محاسبه شده است. بررسی عوامل موثر بر عدم کارایی فنی طرح های مرتعداری نیز نشان داد که متغیرهای دریافت وام، وسعت مرتع، تعداد ساعات آموزش و مدت زمان اجرای طرح تاثیر مثبت و متغیر تعداد بهره بردار تاثیر منفی بر روی کارایی فنی مرتعداران دارند. واژه های کلیدی: کارایی فنی- تابع تولید - طرحهای مرتعداری – خراسان رضوی