حمید پاداش - استادیار، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
بهمن خداپناه - دانشجوی دکتری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مهدی ابراهمیم زاده - کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
الله یار بیگی فیروزی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، گروه مدیریت

هدف از تحقیق حاضر تحلیل سناریوهای امکان بهبود رتبه کل کشور در شاخص سهولت انجام کسب‎ وکار است. تحقیق حاضر از منظر هدف جز تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ­ها جز تحقیقات توصیفی می ­باشد. برای انجام تحلیل، ابتدا داده های شاخص سهولت انجام کسب‎ وکار سال ۲۰۱۹ برای تمامی کشورها مورد استفاده قرار گرفت. سپس روش شناسی شاخص DB در گردآوری داده ها و نیز  تعیین امتیاز و رتبه کشورها مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، بر اساس روش شناسی سهولت انجام کسب وکار در تعیین امتیازات هر یک از زیرشاخص ها، داده ها مجددا فرمول بندی گردید و در نهایت، با استفاده از روش تکاملی، سه سناریوی مختلف (با هدف گذاری رتبه ­های ۱۲۰-۱۱۰ و ۱۰۰ ایران در شاخص کلی) بر اساس پنج زیرشاخص سهل الوصول تر از نظر سیاست گذاری در محیط اکسل مورد آزمون قرار گرفت. یافته­ ها، نشان می دهد که با تغییر جزیی در پارامترهای اصلی این شاخص بویژه رویه و زمان می ­توان به اهداف رتبه ای فوق دست یافت. به عنوان نمونه، برای رسیدن به رتبه ۱۰۰ در شاخص کل، باید رتبه زیرشاخص های شروع کسب وکار، مجوزهای ساخت، دسترسی به برق، ثبت دارایی و تجارت فرامرزی به ترتیب ۲۰، ۶۳، ۳۸، ۳۳ و ۳۴ جایگاه بهبود یابند. برای این کار باید در زیر شاخص شروع کسب‎ وکار، زمان مورد نیاز ۱۴ روز و تعداد رویه ­ها ۴ مرحله؛ در زیرشاخص مجوزهای ساخت، تعداد رویه ۶ مرحله و زمان ۴۵ روز؛ در شاخص دسترسی به برق، تعداد رویه ۱ مرحله و زمان ۴۹ روز؛ در زیرشاخص ثبت دارایی، تعداد رویه ها ۳ مرحله و زمان ۱۴ روز و در زیرشاخص تجارت فرامرزی، زمان برای پذیرش مدارک و پذیرش مرزی صادرات به ترتیب ۷ و ۳۷ ساعت و زمان برای پذیرش مدارک و پذیرش مرزی واردات به ترتیب ۲۲ و ۹۵ ساعت کاهش پیدا کنند. 

شاخص سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی, سناریو نویسی, تحقیق در عملیات, رتبه ایران