پریسا ابوترابی کاشانی - دانشجوی دکترای روان شناسی، گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
فرح نادری - دانشیار گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
سحر صفرزاده - استادیار گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
فریبا حافظی - استادیار گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
زهرا افتخار صعادی - استادیار گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

هدف این پژوهش، مقایسه تاثیر رفتار درمانی دیالکتیکی و تنظیم هیجانی بر علائم کمبود توجه/بیش فعالی و اضطراب در نوجوانان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ بودند که ۴۵ نفر از آنان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه علائم کمبود توجه/ بیش فعالی (Conner Erhardt & Sparrow, ۱۹۹۹)  و اضطراب کودکان (Bimaher, ۱۹۹۷)  استفاده شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل  و مرحله پیگیری بود. گروه های آزمایش تحت رفتار درمانی دیالکتیکی (۱۲جلسه ۶۰ دقیقه ای) و تنظیم هیجانی (۸جلسه ۴۵ دقیقه ای) قرار گرفتند و پس از یک ماه مرحله پیگیری انجام شد.  داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که هر دو رفتار درمانی دیالکتیکی و تنظیم هیجانی برکاهش علائم کمبود توجه/ بیش فعالی و اضطراب دانش آموزان اثربخشند (۰.۰۱p<)، همچنین نتایج تحلیل بنفرونی نشان داد، رفتار درمانی دیالکتیکی نسبت به تنظیم هیجانی، دارای تاثیر بیشتری برکاهش علائم کمبود توجه/بیش فعالی و بهبود اضطراب دانش آموزان است (۰.۰۵p<).

اضطراب, تنظیم هیجانی, رفتار درمانی دیالکتیکی, علائم کمبود توجه/ بیش فعالی, نوجوانان دختر