ارزیابی ژئوشیمی آلی سازند امیران در برش تاقدیس امیران (جنوب باختر لرستان)

سازند امیران به سن ماستریشتین- پالئوسن در حوضه رسوبی زاگرس نهشته شده است. بخش زیادی از توالی این سازند در جنوب باختر لرستان را رخساره­های ریز دانه شیلی (با رنگ خاکستری تیره و سبز زیتونی) تشکیل می­دهد. از آنجا که این رخساره­ها در محیط رسوبی ژرف انباشته شده­اند احتمال وجود مقدار قابل­ملاحظه­ای ماده آلی در آن وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی توان هیدروکربور­زایی، نوع کروژن، بلوغ حرارتی و شناخت شرایط رسوب­گذاری سازند امیران در جنوب باختر لرستان می­باشد. بدین منظور برش سطحی سازند امیران در یال شمالی تاقدیس امیران مورد بررسی قرارگرفت و تعداد ۵۲ نمونه گردآوری گردید که از بین آن­ها تعداد ۱۲ نمونه از رخساره های ریزدانه (شیلی) و تیره رنگ انتخاب و توسط دستگاه راک­- ایول ۳ در پژوهشگاه صنعت نفت مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج آنالیز ژئوشیمیایی نشان می­دهد که ۵۵ درصد از نمونه­ها مقدار TOC کم­تر از ۵/۰ درصد وزنی دارند و با توجه به شاخص­هایی مانند S۱، S۲، S۱+S۲ سازند امیران توان تولید هیدروکربن ضعیفی دارد. نتایج هم چنین نشان می­دهد که بیش­ترکروژن­های سازند امیران از نوع III و IV است. در عین حال نمودار HI در برابر Tmax و هم­چنینPI  در برابر  Tmaxنشان می­دهد که ۷۳ درصد از نمونه­ها با رسیدن به مرحله کاتاژنز رسیدگی دمایی را پشت سر نهادند. بر اساس نمودار جونز رخساره­های آلی سازند امیران بسیار گوناگون (,BCCD و D) است. پراکندگی نمونه­ها، نشانه درهم شدن ماده آلی دریایی با قاره ای می باشد. بر این اساس بیش­تر مواد آلی سازند امیران از خشکی وارد حوضه شده­اند و با رسوب در محدوده آب بستر اکسیژن­دار، در شرایط افت نسبی سطح آب دریا صورت گرفته است.

Keywords:

سازند امیران , پیرولیز راک- ایول , پتانسیل هیدروکربن زایی , لرستان