مسعود نصری - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردستان - اردستان دانشگاه آزاد
جلیل عمادی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردستان
یوسف مرادی - کارشناس مسئول ستاد حوادث غیر مترقبه استانداری اصفهان و مدرس دانشگاه آ

از ویژگیهای بارز مناطق خشک و نیمه خشک و جود جریان موقتی و طغیانی سیلابی در آبراهه ها و خشکه رودهایی به نام مسیل اس ت . غالب مراکز جمعیتی در چنین مناطقی در مکانهایی نظیر اراضی پایکوهی، مخروط افکنه ها، رسوبات ضخیم و دشتهای آبرفتی قرار گرفته اند . بنابراین در معرض دبی های مخرب سیلابی خروجی از حوضه های آبخیز کوهستانی بالادست خود می باشند. شهر اردستان در استان اصفهان با جمعیت 13893 نفر با قرارگیری در دشت اردستان در معرض هجوم سیلابهایی است که در مسیر خود به سوی کویر دق سرخ این شهر و تأسیسات آن را به انحاء مختلف تحت تأثیر قرار می دهند. این شهر با توجه به ش رایط اقلیمی و جغرافیایی خود که در یک منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده و به دلیل واقع شدن حوضه های آبخیز کوهستانی در بالادست آن هر از چند سال مواجهه با وقوع سیلاب و خطرات ناشی از آن است. بر این اساس با توجه به اثرات روانابهای گسیل شده از بالادست بر ساختار شهر ی اردستان که از طریق مسیلهای مختلف بویژه مسیل سلطان حسین در غرب شهر اعمال می شود لزوم مطالعات سیستم حرکت آبهای سطحی و نحوه زهکشی زیرحوض ه های شهری و چگونگی هدایت هرزآبهای جریان یافته به سوی شهر ضروریست . بر این اساس مطالعه ای در راستای شناسایی و تشریح ویژگیه ای حوضه بندی و شبکه آبراهه های مربوط به مسیلهای بالادست و اطراف شهر جهت مدیریت هرزآبهای مربوطه صورت گرفت. 148 کیلومترمربع به همراه 19 / در این مطالعه 4 زیرحوضه بالادست (جنوب) شهر اردستان با مساحت 42 673 هکتار جهت تعیین وضعیت سیلخیزی و تولید رواناب مورد بررسی / زیرحوضه شهری اردستان به مساحت 16 قرار گرفت . در ادامه مسیرهای اصلی زهکشی شهری به تعداد 4 مسیر اصلی جهت جمع آوری و انتقال آبهای سطحی واحدهای هیدرولوژیکی شهری تعیین گردید . مناطق بحرانی هیدرولوژیکی شهری جهت اعمال نظرات کارشناسی در جهت حل مشکلات موجود مشخص شد . در نهایت اقدام به طراحی و ارائه سازه مناسب جهت افزایش ایمنی شهر اردستان به ویژه در قسمت غربی و مسیل سلطان حسین در برابر روانابهای زیرحوضه های غیرشهری گردید. در خود مجموعه شهری نیز با ارائه راهکارهای مدیریتی به همراه سازه های مناسب در واحدهای شهری مربوطه سعی بر کاهش و رفع معضلات مربوط به رواناب شهری شده است

سیلاب، مسیل، مناطق خشک و نیم هخشک، رواناب، شبکه دفع رواناب سطحی، اردستان