اثربخشی طرحواره درمانی بر کیفیت زندگی دختران نوجوان دارای اختلال شخصیت مرزی

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی طرحواره درمانی با سه روش فنون شناختی، تجربی و رفتاری بر کیفیت زندگی نوجوانان دارای اختلال شخصیت مرزی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر طرح عاملی آزمایشی واقعی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی بیماران نوجوان دختر در بازه سنی ۱۵ تا ۱۷ و مبتلا به اختلال نشانگان مرزی کلینیک درمانی پیوند بخش عمومی شهر بجنورد در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد ۴۰ نفر از آنان انتخاب و در سه گروه آزمایش فنون شناختی، تجربی و رفتاری (هر گروه ۱۰ نفر) و یک گروه گواه (۱۰ نفر) جایگزین شدند. گروه­های آزمایش تحت بیست جلسه ۹۰ دقیقه­ای طرحواره درمانی با فنون شناختی، تجربی و رفتاری یانگ و همکاران (۲۰۰۳) قرار گرفتند؛ اما گروه گواه هیچ گونه مداخلهای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه ویژگی های شخصیت مرزی کریگ و همکاران (۲۰۰۵) و پرسشنامه کیفیت زندگی توسط وار و شوربون (۱۹۹۲) بودغ داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد طرحواره درمانی با فنون سه گانه شناختی، تجربی و رفتاری در افزایش کیفیت زندگی (۷۰۴/۵۶=F، ۰۰۱/۰=P) و ابعاد عملکرد جسمی (۹۵۰/۲۰=F؛ ۰۰۱/۰=P)، محدودیت سلامت جسمانی (۴۸۴/۲۰=F؛ ۰۰۱/۰=P)، درد بدنی (۱۳۵/۲۱=F؛ ۰۰۱/۰=P)، سلامت عمومی (۹۰۰/۹=F؛ ۰۰۱/۰=P)، سرزندگی (۲۹۰/۸=F؛ ۰۰۱/۰=P)، عملکرد ­اجتماعی (۰۲۷/۱۳=F؛ ۰۰۱/۰=P)، محدویت مشکلات هیجانی (۰۳۶/۷=F؛ ۰۰۱/۰=P) و بهزیستی هیجانی (۲۵۲/۸=F؛ ۰۰۱/۰=P)  موثر است و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود (۰۵/۰>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می­توان گفت که طرحواره درمانی می­­تواند به عنوان یک شیوه درمانی بر اساس فنون سه گانه شناختی، تجربی و رفتاری برای افزایش کیفیت زندگی دختران نوجوانان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مراکز درمانی به کار برده شوند.

Keywords:

طرحواره درمانی , کیفیت زندگی , شخصیت مرزی