شکوه السادات حسینی - استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

تحلیل بازتولید پدیده «مهاجرت» در ادبیات زنان، تصویرگر کشاکش انتخاب میان خود و دیگری است. دیگری­ای که گستره آن فرزند، خانواده، هویت، سرزمین، تاریخ و جامعه است. محرک این نزاع -خود و دیگری- جنگ، غربت و آوارگی است، پدیده­هایی که هر یک با گستره­ وسیعی از بایدها و نبایدهای تاریخی و هویتی، افراد را ملزم به انتخاب می­نماید. این پژوهش به دنبال خوانشی فمینیستی از «تجربه» یک نویسنده زن از «مهاجرت» است. تجربه ای که در روایتی دراماتیک می تواند فضای ذهنی و بعضا تصاویر فانتزی تخیل نویسنده را افزون بر واقعیت های محض خبری و رسانه ای، در معرض ذهن و وجدان مخاطب قرار دهد. پژوهش حاضر به واکاوی «مهاجرت» و شناسایی چالش مهاجران با مسئله مهاجرت می­پردازد. این موضوع بر مبنای رمان لیله الملیار (۱۹۶۷)، نوشته غادهالسمان، یکی از زنان رمان نویس مشهور عرب پی­گیری شده است. شناسایی تحول مفهومی در هویت مهاجران در این نوشتار با رویکردی «فمینیستی» و با روش توصیفی– تحلیلی انجام پذیرفته است. مقاله روشن نموده که به رغم همه جانبه نگری نویسنده نسبت به پدیده مهاجرت و مسئله مهاجران، نگاه مردسالارانه و تفسیرهای جنسیتی از کنش شخصیت ها در شخصیت پردازی و پیشبرد رویدادها کاملا مشهود است.

«رمان زنان», «لیله الملیار», «غادهالسمان», «مهاجرت», «نقد فمینیستی»