رضا برزویی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
سوسن ولی زاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

داستان بومی محلی داستانی است که در صحنه و زمینه آن، غالبا آداب و رسوم و سنت ها، لهجه و گفتار محلی، پوشش ها، فولکلور و حتی شیوه های تفکر و احساس مردم یک منطقه نشان داده می شود به گونه ای که این عناصر، متمایز و مشخص کننده ی یک اقلیم خاص باشند. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف « بررسی هویت بومی در کتاب آتش و آواز منصور یاقوتی» با روش توصیفی تحلیلی انجام شد. یافته های پژوهش پس از بررسی ۱۹ داستان کوتاه کتاب آتش و آواز بیانگر این است که در ۱۳ داستان، عناصر هویت بومی بارز و نمایان است. این عناصر نشان دهنده ویژگی های هویت بومی منطقه غرب، همچون طبیعت بومی، صور خیال اقلیمی، زبان و گویش محلی، مکان ها و مناطق بومی، عقاید و آداب و رسوم محلی، مشاغل و حرفه ها، ترانه های عامیانه، مسائل دهقانی و شیوه ی ارباب رعیتی رایج در روستاهای کرمانشاه و بخصوص سنقر کلیایی زادگاه نویسنده است. این داستان ها بازتاب نگرش رئالیسم و عکس برداری دقیق منصور یاقوتی از واقعیت ها، همدردی و همسویی با فقرا، بر انگیختن احساسات و خشم دهقانان و توده ها نسبت به فاصله های طبقاتی اجتماع است. در شش داستان دیگر این کتاب با وجود اینکه عناصر مهم هویت بومی بیان نشده است اما با توجه به استفاده از اسامی خاص کردی شخصیت های داستان و نمایان بودن طبیعت کوهستانی منطقه کرمانشاه در داستان ها، می توان آنها را نیز در زمره داستان های بومی برشمرد.

هویت بومی، آت و آواز، کلیائی، منصور یاقوتی