روابط بیوژئومورفولوژی بین پوشش گیاهی، خاک، و عناصر لندفرمی (مطالعه موردی حوضه حبله رود)

مطالعه روابط فرایندهای ژئومورفولوژیکی و بیولوژیکی در مقیاس های متعدد در دانش بیوژئومورفولوژی بررسی می شود. هدف از این پژوهش ارزیابی الگوی توزیعی پوشش گیاهی در مقیاس کوچک در ارتباط با عناصر لندفرمی سطح زمین در حوضه حبله رود است. این حوضه در جنوب کوه های البرز بین استان های سمنان و تهران واقع شده است. در شناسایی عناصر لندفرمی استفاده از روش ژئومورفون و پوشش گیاهی از شاخص SAVI استفاده شده است و برای درک ارتباط آنها نمونه برداری در۴۰ پلات ۱ متر مربعی، ویژگی های پوشش گیاهی، خصوصیات آزمایشگاهی خاک از جمله بافت، EC، PH، مواد آلی، و رطوبت برداشت شده است و برای روابط آنها تحلیل های آماری به کار برده شده است. یافته های پژوهش درخصوص ویژگی های پوشش گیاهی نشان داده است که بیشترین الگوی متراکم نقطه ای در پای دامنه، دره های کوچک پای دامنه، و دامنه و کمترین آن در خطالراس پهلویی رخ داده است. الگوی پراکنده نقطهای بیشترین سهم را بهترتیب بر روی دامنهها، خطالراس پهلویی، درههای کوچک پای دامنه، و پای دامنه داشته است. در الگوی متراکم گپی سهم دامنهها بیشتر از سایر عناصر بوده است. نتایج حاصله در زمینه تغییرات الگوی گیاهی با نوع لندفرم و خصوصیات خاک بیانگر این است که نوع الگوی پوشش گیاهی با میزان شن، PH، و EC همبستگی مثبت و با عناصر لندفرمی، درصد رس و سیلت، ارتفاع، رطوبت، و مواد آلی همبستگی منفی دارد. تحلیل عاملی و رگرسیون خاطرنشان ساخت که حدود ۷۰ درصد تغییرات الگو و تراکم پوشش گیاهی توسط متغیرهای نوع لندفرم، رطوبت، مواد آلی، و ارتفاع ارتباط قابل تبیین است.

Keywords:

الگو , بیوژئومورفولوژی , خاک , رگرسیون , ژئومورفون