لیلا برون - PHD of student ofl Psychology, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
فرح نادری - Psychology, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
علیرضا حیدری - Department of Psychology, Faculty of Humanities,Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
سعید بختیارپور - Department of Psychology, Faculty of Humanities,Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
پروین احتشام زاده - Department of Psychology, Faculty of Humanities,Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

مقدمه: کودکان در مقایسه با بزرگسالان به شکل متفاوتی سوگ را تجربه می­کنند. بر این اساس درمان مشکلات این کودکان نیز باید مناسب با شرایط آنها باشد. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی نمایش درمانی و موسیقی درمانی براختلال خواب کودکان مبتلا به سوگ بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی همراه با  پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل همه کودکان مبتلا به سوگ مراجعه کننده به کلینیک های روان شناختی شهر اهواز در مقطع زمانی ۴ ماهه در سال ۱۳۹۶ به تعداد ۹۳ نفر بودند. بر اساس ملاک های ورود، تعداد ۴۵ کودک دختر و پسر دارای علایم سوگ انتخاب و به شیوه کاملا تصادفی در گروه های آزمایشی نمایش درمانی، گروه آزمایشی موسیقی درمانی و گروه کنترل (هرگروه۱۵ کودک) گماشته شدند. ابزار پژوهش با مقیاس اختلال خواب (اوونز و همکاران،۲۰۰۰) (CSHQ) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیری با استفاده از نرم افزار spss-۲۱ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که هر دو درمان نمایش درمانی (پیش آزمون ۳۳/۷±۳۳/۷۵ و پس آزمون۳۷/۵±۵۳/۵۶) و موسیقی درمانی (پیش آزمون ۴۷/۷±۰۶/۷۱ و پس آزمون۴۶/۶±۳۳/۶۴) بر کاهش اختلال خواب در کودکان مبتلا به سوگ اثربخش بودند (۰.۰۱p<) و بین اثربخشی نمایش درمانی و موسیقی درمانی بر کاهش اختلال خواب در کودکان مبتلا به سوگ، تفاوت معنی داری به نفع نمایش درمانی وجود داشت (۰۵/۰p<). نتیجه گیری: ارج نهادن به خلاقیتهای درمانجو و عدم پایبندی به چارچوبهای کلیشه ای درمان را شاید بتوان مهمترین دلایل اثربخشی نمایش درمانی و موسیقی درمانی دانست. بنابراین می توان بیان نمود که نمایش درمانی و موسیقی درمانی می توانند به عنوان یکی از روشهای درمانی کمک به مشکلات روان شناختی کودکان مبتلا به سوگ بکار گرفته شود.

sleep disorder, drama therapy and music therapy, children with grief., اختلال خواب, نمایش درمانی و موسیقی درمانی, کودکان مبتلا به سوگ.