شهلا عنایت زاده شهرودی - گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
رمضان حسن زاده - گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
سیده علیا عمادیان - گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

مقدمه: اختلال یادگیری در کودکان بر بسیاری از زمینه­های شناختی و رفتاری تاثیر دارد که نهایتا منجر به کاهش روابط اجتماعی و عدم پیشرفت تحصیلی می­گردد. بنابراین هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی بازتوانی شناختی و تحریکات وستیبولار بر ویژگی­های عصب روان­شناختی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. روش کار: روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با سه گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش­آموزان دختر مبتلا به اختلال یادگیری خاص دارای پرونده تشخیصی در مرکز اختلال یادگیری در شهر ساری در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸تشکیل دادند. از بین آن­ها تعداد ۴۵ نفر به روش در دسترس انتخاب شدند و به روش تصادفی در سه گروه ۱۵ نفره جایگزین شدند. برای گروه آزمایش اول پروتکل بازتوانی شناختی پاول (۲۰۱۷) برای کودکان اختلال یادگیری خاص در ۸ جلسه ی ۴۵ دقیقه ای، برای گروه آزمایش دوم پروتکل درمانی وستیبولار گانز (۱۹۹۷) با ۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای انجام شد و برای گروه گواه هیچ مداخله­ای صورت نگرفت. ابزار مورد استفاده پرسشنامه ویژگی های عصب روان­شناختی کانرز فرم معلمان بود. داده­ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره با نرم افزار spss۱۸ تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بازتوانی شناختی و تحریکات وستیبولار بر ویژگی­های عصب روان­شناختی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص اثر دارند [۰۰۱/۰≥p]، اما درمان بازتوانی شناختی با میزان اثر ۹۸۸/۰ به نسبت میزان اثر ۹۴۲/۰ بدست آمده از گروه تحریکات وستیبولار اثربخش­تر است [۰۰۱/۰≥p]. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش تاکیدی بر نقش بیشتر آموزش شناختی به نسبت آموزش حرکتی بر ویژگی­های عصب روانشناختی کودکان کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص داشت که می تواند تلویحات کاربردی در زمینه بهبود ویژگی­های عصب روان شناختی به درمان­گران و مشاوران با استفاده از روش درمان بازتوانی شناختی ارایه دهد.                                       

cognitive rehabilitation, vestibular stimulation, neuropsychological characteristics, بازتوانی شناختی, تحریکات وستیبولار, ویژگی های عصب روانشناختی