فیروزه غضنفری - Faculty of Literature and Humanity Sciences, Lorestan University, Khoramabad, Iran
سیمین غلامرضایی - Faculty of Literature and Humanity Sciences, Lorestan University, Khoramabad, Iran
فاطمه بیرانوند - Faculty of Literature and Humanity Sciences, Lorestan University, Khoramabad, Iran

مقدمه: آثار و نتایج زیانبار و مخرب فردی، اجتماعی و فرهنگی وابستگی و اعتیاد به حشیش سبب شده است تا کادر درمانی جامعه برای پیشگیری، ترک و جلوگیری از عود مصرف این ماده مخدر اقدام کنند. لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش خود­دلسوزی شناختی بر بهبود نیازهای خودتعیین­گری (خودمختاری، شایستگی و ارتباط ادراک شده) بیماران وابسته به حشیش انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر یک تحقیق نیمه­تجربی با طرح پیش­آزمون – پس­آزمون با گروه کنترل می­باشد. نمونه پژوهش شامل ۴۰  آزمودنی بود که به صورت تصادفی ساده از بین افرادی که به کمپ ترک اعتیاد تحت نظر بهزیستی شهرستان دزفول مراجعه کردند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه­های مداخله و کنترل (هرگروه ۲۰ نفر)، گمارده شدند. گروه مداخله ۸ جلسه ۹۰ دقیقه­ای تحت آموزش خوددلسوزی شناختی قرار گرفت و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. گروه­ها مقیاس نیازهای خودتعیین­گری سوریبو و همکاران در مراحل پیش­آزمون و پس­آزمون تکمیل نمودند. داده­ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره (MANCOVA) و تک­متغیره  (ANCOVA)و به کمک نرم افزار SPSS-۲۱ تجزیه و تحلیل شدند. یافته ­ها: نتایج تحلیل کوواریانس تفاوت معنی­داری بین دو گروه نشان داد. به عبارت دیگر آموزش خوددلسوزی شناختی بر بهبود نیازهای خودتعیین گری(خودمختاری، شایستگی و ارتباط ادراک شده) بیماران وابسته به حشیش موثر بوده است (۰۵/۰ P <). نتیجه گیری: با توجه به تاثیر آموزش خوددلسوزی شناختی بر بهبود نیازهای خودتعیین گری (خودمختاری، شایستگی و ارتباط ادراک شده) بیماران وابسته به حشیش توصیه می­شود، مسئولین مربوطه در حوزه اعتیاد، روانشناسان و پرستاران مربوط به حوزه اعتیاد از روش مذکور برای برای افزایش نیازهای خودتعیین گری بیماران وابسته به حشیش استفاده کنند.  

cannabis, cognitive self-denial, self-determination needs, حشیش, خوددلسوزی شناختی, نیازهای خودتعیین گری