صدیقه خوش نظری - University of Social Welfare & Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
محمدعلی حسینی - University of Social Welfare & Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
مسعود فلاحی خشکناب - University of Social Welfare & Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
عنایت اله بخشی - University of Social Welfare & Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.

مقدمه: ظرفیت تاب آوری به عنوان یک عامل پیش بینی کننده جهت جلوگیری و کاهش تنیدگی و استرس های حرفه ای محسوب می شود. در این زمینه یکی از مهمترین مهارتهایی که باعث پیش بینی و ارتقاء تاب آوری می شود برخورداری از هوش هیجانی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مهارت هوش هیجانی بر میزان تاب آوری پرستاران روان پزشکی در سال ۱۳۹۳ انجام شد. روش ها: در این مطالعه شبه تجربی، جامعه پژوهش شامل پرستاران شاغل در بیمارستان روانپزشکی روزبه بود که، مبتنی بر معیارهای ورود و محاسبات حجم نمونه ۷۶ نفر انتخاب و سپس به روش تصادفی ساده به دو گروه مداخله و شاهد تخصیص داده شدند. داده ها توسط پرسشنامه های جمعیت شناسی، هوش هیجانی بار- آن و تاب آوری کانر و دیویدسون جمع آوری گردید. ابتدا هر دو پرسشنامه توسط گروه مداخله و کنترل تکمیل سپس با برگزاری یک کارگاه یک روزه برای افراد گروه مداخله آموزشهای لازم در خصوص هوش هیجانی و مهارتهای آن همراه با تمرین های عملی در کارگاه ارائه گردید. در ادامه به مدت شش هفته با آموزشهای مکتوب (از طریق ارائه پمفلت های آموزشی مهارت هوش هیجانی بار- آن) نهادینه سازی آموزش ها پیگیری شد. سپس هر دو پرسشنامه مجددا توسط هر دو گروه مداخله و کنترل تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس در نرم افزار spss ۱۹ استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای جمعیت شناسی بین دو گروه مداخله و شاهد همسان بوده اند. میانگین نمره هوش هیجانی قبل از مداخله در گروه مداخله ۹۱/۲۹ ± ۷۲/۳۲۹ و در گروه کنترل ۵۵/۳۶ ± ۷۳/۳۲۶ بود (۵۰۱/۰=p) که بعد از مداخله در گروه مداخله ۲۷/۳۷ ± ۵۱/۳۵۴ و در گروه شاهد به ۹۲/۳۴ ± ۹۲/۳۲۵رسید (۰۰۳/۰=p). تحلیل کواریانس با مقدار احتمال ۰۰۴/۰ نشان داد که تغییرات ایجاد شده در هوش هیجانی گروه مداخله ناشی از مداخله بود. میانگین نمره تاب آوری قبل از مداخله در گروه مداخله ۴۷/۱۲± ۷۱/۶۱ و در گروه شاهد ۱۴/۱۵ ± ۷۰/۵۷ بود (۰۹۸/۰=p) که بعد از مداخله در گروه مداخله ۴۸/۱۳± ۴۰/۷۰ و در گروه شاهد به ۷۱/۱۳ ± ۹۲/۵۸ رسید (۰۰۱/۰=p). تحلیل کواریانس با مقدار احتمال ۰۰۱/۰ نشان داد که تغییرات ایجاد شده در تاب آوی گروه مداخله ناشی از مداخله بود. نتیجه گیری: یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای هوش هیجانی تاب آوری پرستاران بخش های روانپزشکی را ارتقاء داد، در حالی که قبل و بعد از مداخله در گروه شاهد تغییری حاصل نشده بود. لذا توصیه می شود آموزش مهارتهای هوش هیجانی در برنامه آموزش ضمن خدمت پرستاران گنجانده شود.

Emotional intelligence, resiliency, nurses, department of Psychiatry, هوش هیجانی، تاب آوری، پرستاران، بخش های روان پزشکی