مقایسه طرح واره های شناختی ناسازگار، باورهای غیر منطقی و مهارتهای ارتباطی در نوجوانان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی

مقدمه:خانواده عنصر کلیدی رشد و پرورش فرزندان است. فرزندانی که در محیط پویای خانواده پرورش می یابند، در آینده افرادی مقاوم، تاب آور در برابر مشکلات زندگی هستند. کودکان پرورشگاهی که اقبال و بخت تجربه کردن محیط خانواده را ندارند از محیط گرم و رشد یافته خانواده محروم اند. در این پژوهش مولفههای طرحوارههای شناختی ناسازگار، باورهای غیر منطقی و مهارتهای ارتباطی در دو گروه نوجوان پرورشگاهی و نوجوان عادی مقایسه شده است. روش: در این مطالعه از روش پژوهشی علی- مقایسهای استفاده شد. ۱۱۶ نوجوان دختر (۵۶ نفر نوجوان پرورشگاهی و ۶۰ نفر نوجوان عادی) بین سنین ۱۲ تا ۱۸ سال به روش نمونه گیری در دسترس برای نوجوانان عادی و روش نمونه گیری هدفمند برای نوجوانان پرورشگاهی انتخاب شدند و پرسشنامههای طرحوارههای ناسازگار اولیه Young فرم کوتاه، پرسشنامه باورهای غیر منطقی جونز و آزمون مهارتهای ارتباطی Quondam نسخه تجدید نظر شده را تکمیل کردند. سپس دادههای با روشهای آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی ، آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA)، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون تی مستقل مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین دو گروه در نمره کلی طرحوارههای ناسازگار اولیه و خرده مقیاسهای محرومیت هیجانی، رهاشدگی/ بی ثباتی، بی اعتمادی/ بدرفتاری، انزوای اجتماعی/ بیگانگی، نقص/ شرم، شکست، وابستگی/ بی کفایتی، آسیب پذیری نسبت به خود و اطاعت در سطح( ۰۱/۰p<) تفاوت معناداری وجود داشت. در نمره کلی باورهای غیر منطقی و مهارتهای ارتباطی تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. تنها در خرده مقیاس قاطعیت در مولفه مهارتهای ارتباطی تفاوت معنادار بود. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده فراهم کردن شرایطی مناسب در دوره کودکی جهت ارضای نیازهای اساسی کودکان از جمله دلبستگی ایمن به خصوص برای کودکان پرورشگاهی که از محیط امن و با ثبات خانواده محرومند، برای رشد بهتر و موفقیت و پیشگیری از مشکلات روان شناختی در کودکان پرورشگاهی ضروری است.

Keywords:

Early schemas , beliefs , communicational skills , orphaned child , طرحواره های ناسازگار , باورها , مهارتهای ارتباطی , کودک یتیم