تاثیر آموزش خودمراقبتی به روش سرویس پیام کوتاه بر خودکارآمدی و تبعیت از رژیم دارویی در نوجوانان مبتلا به صرع

مقدمه: مراقبت از خود در بیماری های مزمن، بر روی بررسی و کنترل علائم بیماری، پذیرش رژیم درمانی، حفظ شیوه زندگی سالم و عملکرد روزانه دلالت می کند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش خود مراقبتی به روش سرویس پیام کوتاه بر خود کارآمدی و تبعیت از رژیم دارویی در نوجوانان مبتلا به صرع مراجعه کننده به انجمن صرع ایران انجام شده است. روش کار: این کارآزمایی بالینی در سال ۱۳۹۴ در انجمن صرع ایران انجام شد. جامعه آماری شامل نوجوانان ۱۲ تا ۱۸ سال مبتلا به صرع تحت پوشش انجمن صرع بودند. تعداد ۶۰ نفر از بیماران بر اساس معیارهای ورود انتخاب شدند، سپس نمونه ها به صورت تصادفی در دو گروه ۳۰ نفری مداخله و شاهد قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سنجش خودکارآمدی و تبعیت از رژیم دارویی استفاده شده است که روایی آن ها با استفاده از روش لاوشه و پایایی شان با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (۹۴/۰) و ضریب همبستگی درون رده ای(۹۹۵/۰) مورد تایید قرار گرفت. قبل از اجرای مداخله، پرسشنامه ها توسط نمونه ها تکمیل گردید. سپس پیامک های آموزشی برای افراد گروه آزمون طی مدت ۳ ماه ارسال گردید و برای گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت. پس از اتمام آموزش، تمامی بیماران مجددا پرسشنامه ها را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده ار نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: میانگین خودکارآمدی گروه های شاهد و مداخله قبل از آموزش به ترتیب ۷۷/۴ و ۵۱/۴ و میانگین تبعیت از رژیم دارویی گروه های شاهد و مداخله قبل از آموزش به ترتیب۵۰/۵ و ۰۴/۵ بود. بنابراین تفاوت معنی داری در خودکارآمدی و تبعیت از رژیم دارویی در دو گروه مداخله و شاهد قبل از آموزش وجود نداشت(۰۵/۰p-value > ) اما بعد از مداخله آموزشی میانگین متغیرهای مورد بررسی در گروه مداخله افزایش معنی داری داشت و بین دو گروه مداخله و شاهد اختلاف معنی داری به دست آمد (۰۵/۰p-value < ). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه سودمندی پیامک های آموزشی را در تبعیت از رژیم دارویی و بالا بردن خودکارآمدی بیماران مبتلا به صرع نشان داد. بنابراین با توجه به شیوع رو به رشد بیماری های مزمن درایران و عدم دسترسی و مهارت لازم جهت استفاده از سایر وسایل ارتباط از راه دور نظیر اینترنت، استفاده از تلفن همراه در ارایه مراقبت های بهداشتی گزینه مناسبی می باشد. پژوهش و توسعه در زمینه فناوری های تلفن همراه و استفاده از این روش آموزشی می تواند گامی موثر در جهت افزایش آگاهی بیماران در حیطه خودمراقبتی باشد.  

Keywords:

خودمراقبتی , خودکارآمدی , تبعیت از رژیم دارویی , صرع