بهار حاج رضایی - Islamic Azad University
حسن روشنی علی بنه سی - Shahid Beheshti University
محمد شاهعلی زاده - Payam Noor University
مریم زینالی - Kharazmi University
مهدی بدلی - Tarbiat Modarres University

مقدمه: پیشرفت های سریع در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در عصر حاضر، توجه تکنولوژی را به سوی نیازهای انسان برده است. یکی از نیازهای اساسی و سازنده انسان، مهارت های تفکر انتقادی است که در رشد و تکامل فرد و تمدن بشری نقش موثری دارد. تاکنون اثر متغیرهای زیادی بر تفکر انتقادی مورد بررسی قرار گرفته شده است، اما تاثیر استفاده از یادگیری تلفیقی بر تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری مغفول مانده است. لذا هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر استفاده از یادگیری تلفیقی، بر پرورش مهارت های تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری بوده است. روش: محققان در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل استفاده کرده اند. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تشکیل می داد که از این جامعه دو کلاس به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزار استفاده شده در این پژوهش پرسشنامه مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب (CCTST) بود. در اجرای پژوهش ابتدا آزمون مهارت های تفکر انتقادی برای هر دو گروه (آزمایش و کنترل) اجرا شد. سپس گروه آزمایش به مدت یک ترم تحصیلی با یادگیری تلفیقی و گروه کنترل به صورت حضوری آموزش دیدند. در آخر ترم پس آزمون مهارت های تفکر انتقادی برای هر دو گروه اجرا شد. در نهایت نمرات حاصل از آزمون با روش آماری تحلیل کوواریانس، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین میانگین نمره مهارت های تفکر انتقادی در دو گروه آزمایشی و کنترل، قبل از مداخله آموزشی تفاوت معناداری نبود (گروه کنترل: ۹۳/۱۰، گروه آزمایش (۲۵/۱۱). نتایج بعد از مداخله آموزشی نشان داد که میزان نمره مهارت های تفکر انتقادی گروه آزمایش به طور معناداری نسبت به گروه کنترل (میانگین گروه آزمایش: ۴۱/۱۳ و گروه کنترل: ۱۶/۱۱) افزایش یافته است (۰۰۱/۰p<). نتیجه گیری: نتیجه این پژوهش نشان داد که یادگیری تلفیقی بر مهارت های تفکر انتقادی و زیرمولفه های تحلیل، ارزشیابی و استنباط تاثیر معناداری دارد اما بر مولفه های استدلال استقرایی و قیاسی تاثیر معناداری نداشت. بنابراین استفاده از یادگیری تلفیقی در آموزش، یکی از عوامل مهم رشد و شکوفایی دهنده مهارت های تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری است، پس توصیه می شود دانشگاه ها و اساتید از این روش آموزشی بیش از پیش بهره گیرند.

Instruction, blended learning, e-learning, critical thinking skills, analysis, آموزش، یادگیری تلفیقی، یادگیری الکترونیکی، مهارت های تفکر انتقادی، تحلیل