حسین ابراهیمی
مهدی صادقی

مقدمه: تغذیه یک فاکتور مهم در درمان بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی است و رژیم غذایی نامناسب می تواند باعث کاهش کیفیت زندگی و افزایش مشکلات و ناخوشی و مرگ و میر در این بیماران شود. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش رژیم غذایی بر شاخص های آزمایشگاهی بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام گردید. روش: در این مطالعه نیمه تجربی، ۹۹ بیمار تحت درمان با همودیالیز در بیمارستان امام حسین (ع) شاهرود در سال ۱۳۹۱ به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از فرم اطلاعات فردی و چک لیست ثیت آزمایشات استفاده شد. سپس برای گروه آزمون آموزش رژیم غذایی به صورت چهره به چهره اجرا شد اما گروه کنترل آموزش های متداول را دریافت کردند. پس از سه ماه مجددا شاخص های آزمایشگاهی بیماران بررسی و ثبت گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای مجذور، تی مستقل و تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند (P>۰.۰۵). بین مقادیر هموگلوبین، قندخون ناشتا، کراتینین، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر و آلبومین بیماران دو گروه قبل از مداخله، تفاوت معنی داری وجود نداشت (P>۰.۰۵) اما بعد از مداخله بین تمامی این مقادیر در دو گروه تفاوت معنی دار بود (P<۰.۰۵). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاکی از اثرات مثبت بکارگیری آموزش رژیم غذایی بر اکثر شاخص های آزمایشگاهی در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل بود، لذا با توجه به این امر، ارائه آموزش های مرتبط با رژیم غذایی به پرستاران و مسوولین مربوطه جهت کمک به بهبود شرایط بیماران تحت همودیالیز توصیه می شود.

Hemodialysis, education, diet, laboratory variables, همودیالیز, آموزش, رژیم غذایی, شاخص های آزمایشگاهی