بررسی تاثیر برنامه توانبخشی بازگشت به اجتماع بر تبعیت دارویی بیماران با اختلال دوقطبی نوع یک

مقدمه: تبعیت دارویی دربین بیماران با اختلال دوقطبی ضعیف می باشد و عدم تبعیت دارویی یکی از علت های مکرر بازگشت بیماری و بستری مجدد در آنها می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه توانبخشی بازگشت به اجتماع بر تبعیت دارویی بیماران با اختلال دوقطبی نوع یک انجام شده است. روش کار: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده می باشد که جامعه آماری آن کلیه بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک بیمارستان روانپزشکی ایران در ۶ ماه اول سال ۱۳۹۵ بود. از طریق روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و بر اساس معیارهای ورود ۴۰ بیمار انتخاب و به صورت تصادفی با استفاده از اعداد تصادفی در دو گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. گروه مداخله گروه مداخله در طی ۱۶ جلسه فشرده (سه بار در هفته) تحت آموزش نظری و عملی برنامه بازگشت به اجتماع قرار گرفتند. بیماران گروه کنترل در طول اجرای پژوهش، فقط درمان های رایج در مرکز (دارویی، کاردرمانی، رواندرمانی) را دریافت نمودند. بیماران قبل وسه ماه بعد از مداخله، مقیاس ارزیابی تبعیت دارویی (MARS) را تکمیل کردند. داده ها با نرم افزار آماری SPSS۱۹ و با استفاده از آزمون های آماری کای اسکوئر, تی مستقل, تی زوجی و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین دو گروه مداخله و شاهد از نظر توزیع متغیرهای زمینه ای تفاوتی وجود نداشت. میانگین نمرات میزان تبعیت دارویی بیماران قبل از مداخله درگروه مداخله (۰۵/۱ ± ۰۵/۴) و در گروه شاهد (۵۹/۱ ± ۳۵/۴) بود که بعد از مداخله در گروه مداخله به (۹۲/۰ ± ۳۱/۸) و در گروه شاهد به (۵۶/۱ ± ۶۵/۴) رسید. و این اختلاف در گروه مداخله معنی دار بود (۰۰۱/۰ ≥ P). نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که انجام برنامه توانبخشی بازگشت به اجتماع باعث افرایش تبعیت دارویی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک می شود.  

Keywords:

Bipolar I Disorder , Community Re-Entry Program , Psychosocial Rehabilitation , Nursing , Drug Adherence , اختلال دوقطبی , برنامه بازگشت به اجتماع , توانبخشی روانی- اجتماعی , پرستاری , تبعیت دارویی